སོ་ལོ་མོན་གླིང་ཚོམ་གྱི་འོས་བསྡུ་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཐེ་ཇུས།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༧ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། སོ་ལོ་མོན་གླིང་ཚོམ་གྱི་འོས་བསྡུའི་ནང་རྒྱ་ནག་གིས་ཐེ་ཇུས་བྱས་པ་དང་འོས་མི་ཚོས་ཀྱང་མཐའ་མཇུག་གི་འོས་ཤོག་ཐོབ་ཆེད་མི་མང་ལ་དངུལ་དང་འབྲས་སོགས་ལྐོག་ངན་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༧ ་ཉིན་སོ་ལོ་མོན་གླིང་ཚོམ་(Solomon Islands) ་གྱི་འོས་བསྡུ་འགོ་འཛུགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་གླིང་ཕྲན་དེ་ནི་ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཁྲོད་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། རྒྱ་ནག་དང་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་དོ་སྣང་ཆེན་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཡུལ་དེའི་འོས་བསྡུའི་ཁྲིམས་ལུགས་དམ་པོ་བཟོས་ཡོད་ན་ཡང་། འོས་ཤོག་ཉོ་ཚོང་ནི་གླིང་ཕྲན་དེའི་ནང་གི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཐབས་ཇུས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་པར་བརྟེན། འོས་མི་ཚོས་མཐའ་མཇུག་གི་འོས་ཤོག་ཐོབ་ཆེད་མི་མང་ལ་དངུལ་དམར་དང་འབྲས། རྒྱ་ནག་གིས་བཟོས་པའི་ཉི་གློག་སོགས་ལྐོག་ངན་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་འདུག གླིང་ཚོམ་ནང་འདས་པའི་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གི་རིང་ཚོ་ཁག་ཕན་ཚུན་འཁྲུག་འཛིང་ཤོར་བའི་དབང་གིས་ཁུལ་དེའི་རྒྱལ་ཁབ་སྐྱོ་ཤོས་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། གླིང་ཕྲན་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་མི་འབོར་འབུམ་བདུན་ཙམ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་མི་མང་བརྒྱ་ཆ་༨༠% ་ནི་རྒྱལ་སའི་ཕྱི་རོལ་དུ་གནས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། དེ་དག་ལས་མང་ཆེ་བ་ལ་གློག་དང་སྨན་བཅོས་ལྟ་སྐྱོང་། སློབ་གྲྭ་དང་སྐྱེལ་འདྲེན་སོགས་གཞི་རྩའི་དགོས་མཁོ་དག་ཀྱང་མེད་པར་བརྟེན། འོས་འཕེན་མཁན་ཚོས་འཕྲལ་སེལ་གྱི་དགོས་མཁོ་ཁོ་ནར་དོ་སྣང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག ཐེངས་འདིའི་འོས་བསྡུ་ལ་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཞན་ཞིག་ནི་ན་ནིང་ལོར་གླིང་ཕྲན་དེ་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཚོ་དང་ཁ་བྲལ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱོགས་སུ་ཕྱིན་པ་ནས་བཟུང་ཡུལ་མི་ཚོས་འོས་ཤོག་འཕེན་པ་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་འདུག ཕྱི་ལོ་༢༠༡༧ བར་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལི་ཡས་ཡུལ་དེར་ཞི་བདེ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ལས་དོན་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་ཡོད་པ་དང་། ཨོ་སི་ཁྲོ་ལི་ཡ་ཡུལ་དེ་ནས་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་ནས་ལོ་ངོ་གཉིས་ཀྱི་རྗེས། ཡུལ་དེའི་སྲིད་བློན་གྱིས་རྒྱ་ནག་གི་ཆེད་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གི་ཕྱི་འབྲེལ་ཡོད་པའི་ཐའེ་ཝན་དང་འབྲེལ་ལམ་བཅད་ཡོད་འདུག ཕྱི་ལོ་༢༠༢༢ ལོར་རྒྱ་ནག་དང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཆིངས་ཡིག་ཅིག་བཞག་ཡོད་ཀྱང་། ཆིངས་ཡིག་གི་གནས་ཚུལ་ཞིབ་ཕྲ་ཡོངས་གྲགས་བྱས་མེད་པ་རེད་འདུག ཕྱོགས་གཉིས་བར་ཆིངས་ཡིག་བཞག་པ་ནས་བཟུང་རྒྱ་ནག་གིས་གླིང་ཚོམ་དེ་ལ་མ་རྩ་འཛུགས་པ་དང་རོགས་རམ་བྱས་ནས་རྩེད་ཐང་དང་གཞུང་ལམ་སོགས་ཀྱི་འཛུགས་བསྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་ཁག་ཅིག་འགོ་བཙུགས་ཡོད་འདུག གལ་སྲིད་ཐེངས་འདིའི་འོས་བསྡུའི་ཁྲོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁ་དེ་སླར་ཡང་སྲིད་བློན་སོ་ག་ཝ་རེ་(Sogavare) ་ལ་ཐོབ་ཚེ། ཁོས་རྒྱ་ནག་དང་འབྲེལ་བ་ཟབ་ཏུ་གཏོང་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ཁས་ལེན་དེས་དེ་སྔའི་རོགས་ཟླ་ཨ་རི་དང་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལི་ཡ་གཉིས་ལ་མི་དགའ་བའི་རྣམ་འགྱུར་གསལ་བོ་བསྟན་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་འདུག ཕྱོགས་འགལ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པས་རྒྱ་ནག་དང་ཐག་ཉེ་བོ་བྱས་པར་རྒྱབ་འགལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ཟད། འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ན་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱིས་བཞག་པའི་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཆིངས་ཡིག་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་དང་། ཁ་ཤས་ཀྱིས་དེ་སྔའི་རོགས་ཟླ་ཨ་རི་དང་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལི་ཡ་ལྷན་དུ་མཉམ་ལས་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་འདུག དེ་བཞིན་སྲིད་དོན་པ་འགའ་ཤས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གིས་འོས་བསྡུ་ལ་ཐེ་ཇུས་བྱས་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་པ་དང་། ཉམས་ཞིབ་པ་འགའ་ཤས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གིས་འོས་བསྡུའི་ཉིན་ཁ་ཤས་སྔོན་ལ་ཡུལ་དེའི་མངའ་སྡེ་གལ་ཆེན་ཁག་ལ་ཉ་འཛིན་དྲྭ་བ་དང་གྲི། ཆུ་སྣོད་དང་ཉི་གློག་སོགས་ལག་རྟགས་སྤྲད་ཡོད་པ་བརྗོད་འདུག གླིང་ཚོམ་རྒྱལ་ཁབ་དེ་རྒྱལ་ཁབ་དབུལ་པོ་དང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡིན་ཡང་། རྒྱ་ནག་དང་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་དོ་སྣང་ནན་མོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག། གསར་འགོད་པ། བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ།
ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནས་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་འདུག
བོད་རྒྱ་གཉིས་བར་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་སུ་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གིས་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་ལ་སྤྱི་མོས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཚེས་༡༦ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་དང་གཞན་གསར་འགྱུར་རྒྱུད་ལམ་ཁག་ནང་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། ཁ་སང་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནས་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་ལ་སྤྱི་མོས་ཀྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཡོད་འདུག དེ་ཡང་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་དེ་ལ་ཨ་རིའི་མང་གཙོ་ཚོགས་པ་དང་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཐོབ་ཡོད་འདུག ཐེངས་འདིའི་ཁྲིམས་འཆར་(S.138 )ཟེར་བ་དེ་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༢ ལོར་བོད་དོན་ཁྲིམས་འཆར་(Tibetan Policy act Of 2002 )ཟེར་བ་དེའི་ནང་དོན་ཁག་ཅིག་སྒྱུར་བཅོས་ཏོག་ཙམ་བཏང་ནས་(Promoting a resolution To the Tibet-China Act)བོད་རྒྱ་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ཀྱི་གྲོས་འཆར་གོང་འཕེལ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་འདུག ཁྲིམས་འཆར་དེ་ཡིས་རྒྱ་ནག་མི་མང་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དང་༧གོང་ས་ཏྭ་ལའི་བླ་མའི་སྐུ་ཚབ་བར་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ནས་ཞི་བའི་གྲོས་མོལ་ཀྱི་ལམ་ནས་དཀའ་རྙོག་སེལ་དགོས་པ་སྐུལ་འདེད་གནང་གི་ཡོད་འདུག ཕྱི་ལོ་༢༠༡༠ ནས་ད་ལྟ་བར་མི་ལོ་༡༤ རིང་གྲོས་མོལ་མཚམས་ཆད་པ་དེ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ཨ་རིའི་ཁྲིམས་ཐོག་ནས་སྐུལ་མ་གནང་ཐབས་ཤིག་ཡིན་འདུག ཁྲིམས་འཆར་གཏན་འབེབས་བྱུང་མ་ཐག་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་མང་གཙོ་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་(Jeff Merkley)་ལགས་དང་། གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་འཐུས་མི་(Todd Young)་གཉིས་ཀྱིས་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་ནས། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནང་བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་སེལ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་སྤྱི་མོས་རྒྱབ་སྐྱོར་གཏན་འབེབས་བྱུང་བ་ནི། བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་སེལ་བར་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གི་བར་ཞི་བའི་གྲོས་མོལ་གནང་ནས་སེལ་ཐབས་དགོས་པ་ཨ་རིའི་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་ལངས་ཕྱོགས་སྲ་བརྟན་དུ་བཏང་ཡོད། ཁྲིམས་འཆར་འདི་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་གཏན་འབེབས་གནང་ཟིན་པས། ད་ཆ་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་གཏན་འབེབས་འོས་བསྡུའི་ཆེད་འབུལ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་སྟོན་གནང་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་གི་འགན་འཛིན་བསྟན་ཆོས་རྒྱ་མཚོས། དེ་རིང་ཨ་མི་རི་ཀའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ཕྱི་འབྲེལ་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་ནང་། བོད་རྒྱའི་རྩོད་རྙོག་སེལ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཁྲིམས་འཆར་ལ་སྤྱི་མོས་བྱུང་བ་ལས་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་བཙན་བཟུང་བྱས་བསྡད་ཡོད་པ་དེ་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་སེལ་དགོས་པ་གལ་ཆེན་ལ་བརྩིས་པ་མཚོན་པས། ང་ཚོས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་བཞིན་གང་མགྱོགས་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་གཏན་འབེབས་ཀྱིས་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གིས་མཚན་རྟགས་བསྐྱོན་ནས་ཁྲིམས་ལ་འགྱུར་ཐུབ་པའི་རེ་བ་བྱས་བསྡད་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་དབུ་ཁྲིད་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་གྲོས་མོལ་བྱེད་དགོས། ཁྲིམས་འཆར་འདིས་རྒྱ་ནག་ལ་ཕྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གནོན་ཤུགས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཐེབས་ངེས་རེད་ཅེས་གསུངས་འདུགཁྲིམས་འཆར་དེ་ཐོག་མར་ངོ་སྤྲོད་གནང་མཁན་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་(Jim McGovern)་ལགས་ཀྱིས། ཁྲིམས་འཆར་འདི་གཏན་འབེབས་ཆེད་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བ་ནི་བོད་མིའི་རང་དབང་དང་། ཐོབ་ཐང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲིམས་ལྟར་འཚེ་མེད་ཞི་བ་དང་གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་གང་ཡང་མེད་པར་བོད་དང་རྒྱ་ནག་བར་གྱི་རྩོད་རྙོག་སེལ་ཐབས་དང་གྲོས་མོལ་ཡོང་ཐབས་ཆེད་ལུགས་མཐུན་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡིན་པར་གསུངས་ཡོད། དེ་བཞིན་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ཨ་རི་དང་ཁེ་ཎ་ཊ་གཉིས་ནང་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་སྐྱོད་གནང་བཞིན་པའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ཁྲིམས་འཆར་དེ་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་རྒྱབ་སྐྱོར་རག་ཐབས་སུ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་རྣམས་མཇལ་འཕྲད་གནས་ནས་ཞུ་གཏུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག ། གསར་འགོད་པ། བསོད་ནམས་ཕུན་ཚོགས།
རྒྱ་གཞུང་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་དཀའ་ངལ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་འདུག
རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་དོན་ལ། རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པའི་ཁྱིམ་མི་ཞིག་ཡིན་ཚེ། དེའི་ཕྲུ་གུ་རྣམས་ལ་ལྐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་འདུག་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མི་འདུག ཕྱི་ཚེས་༡༦ རྒྱ་གར་གྱི་དུས་བབ་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། ཉེ་ཆར་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་ཕྱི་རྒྱལ་ལ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་པ་ཟེར་བ་དེ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གཞུང་འབྲེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་འགའ་ཤས། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པའི་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབྲེལ་བའི་སྙན་ཐོ་ཞིག་བཏོན་ཡོད་འདུག་པ་དང་། སྙམ་ཐོ་དེའི་ནང་བོད་དང་ཡུ་གུར་གཉིས་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་བྱེད་མཁན་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྱིམ་མི་ཡིན་ན། དེའི་བུ་ཕྲུག་ཚོ་རྒྱ་ནག་གི་སློབ་གྲྭའི་ནང་ཡོང་རྒྱུར་བཀག་འགོག་བྱེད་པ་དང་། འདྲི་རྩད་བཀག་ཉར་བྱེད་པ། སེམས་ཁམས་དཀའ་ངལ་ཡོད་མཁན་དང་དྭ་ཕྲུག་འཇོག་སའི་ནང་བཀག་ཉར་སོགས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན་ད་ཆར་ཧོང་ཀོང་ནང་དུ་ཡང་དེ་ལྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྗོད་འདུག སྙན་ཐོ་དེར་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༣ ནང་གི་གནས་ཚུལ་ཡང་ཡོད་འདུག་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་ཁྱིམ་མི་ཞིག་ཡིན་ན་དེའི་ཕྲུ་གུ་སློབ་གྲྭ་འགྲོ་དུས་གཞུང་གིས་ཕྲུ་གུ་དེ་ལ་གཉའ་གནོན་དང་བཙན་དབང་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་སྤྲོད་བཞིན་ཡོད་འདུག སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་སྲིད་བྱུས་དེ་འདྲ་ལོ་མང་སྔོན་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པར་བརྟེན། དངོས་སུ་དཀའ་ངལ་མྱངས་མྱོང་མཁན་དེ་འདྲ་མང་པོ་ལ་བཅར་འདྲི་དང་གནས་ཚུལ་མཁོ་སྒྲུབ་བྱས་པ་རྐྱང་རྐྱང་ཡིན་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལྐོག་ནས་ཉེན་རྟོག་པ་བཏང་ནས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་བྱེད་མཁན་ཚོའི་ཕྲུ་གུ་ལ་བཙན་དབང་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་འདུག གནད་དོན་དེ་འདྲའི་ཁྲོད་དཀའ་ངལ་དངོས་སུ་མྱངས་མྱོང་མཁན་གཅིག་ནི་(He Fangmei)ཟེར་བའི་བུད་མེད་དེ་ཡིན་འདུག་ལ། ཁོང་མོ་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་སྐབས་སུ་སྔོན་འགོག་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ཡོད་མེད་དང་འབྲེལ་ནས་གཞུང་དང་གདོང་ཐུག་བྱུང་མྱོང་ཡོད་འདུག་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཁོང་མོའི་ཁྱོ་ག་དང་ཁོང་མོ་གཉིས་བཀག་ཉར་བྱེད་དུས་ཁོང་གཉིས་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་དེ་མི་སེམས་ཁམས་བདེ་པོ་མེད་མཁན་ཚོ་འཇོག་ས་དེ་འདྲའི་ནང་བཀག་ཉར་བྱས་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྐོར་གྱི་ཁྲིམས་རྩོད་པ་(Wang Quanzhang)ཟེར་བ་ཁོང་ལ་གཞུང་གིས་གཉའ་གནོན་ཐེངས་མང་བྱེད་མྱོང་ཡོད་འདུག་ལ། ཁོང་གི་ཕྲུ་གུ་སློབ་གྲྭའི་ནང་ཡོང་མ་བཅུག་ནས་བཀག་འགོག་བྱེད་ཆེད་གཞུང་གིས་སློབ་གྲྭའི་ལས་བྱེད་ལ་གནོན་ཤུགས་སྤྲད་པ་སོགས་བྱས་ཡོད་འདུག ཡང་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ནང་བུད་མེད་(Li Wenzu)་ཟེར་བའི་བུད་མེད་དེ་འགྲོ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག་པར་བརྟེན། ཁོང་མོའི་བུ་སློབ་གྲྭ་ནས་ཕྱིར་འབུད་བཏང་ཡོད་འདུག གནད་དོན་གཞན་ཞིག་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་པ་ཞིག་ཡིན་ཚེ་ཁྱིམ་མི་རྒྱ་ནག་གི་ཕྱི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་རྒྱུ་ལ་དམ་དྲག་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག གསར་འགོད་པ། བསོད་ནམས་ཕུན་ཚོགས།
རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོ་ཉིན་གསུམ་རྗེས་སུ་འགོ་འཛུགས་བྱ་རྒྱུ་རེད་འདུག
ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༦ ཉིན་བྷི་བྷི་སི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། རྒྱ་གར་གྱི་འོས་བསྡུ་ཆེན་མོའི་ནང་འོས་ཤོག་བླུག་མཁན་ཐེར་འབུམ་གཅིག་ལ་ཉེ་བ་ཟིན་གྱི་ཡོད་པ་དང་། གྲངས་འབོར་དེ་ནི་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་མི་འབོར་ཁྲོད་མི་བརྒྱད་ནས་གཅིག་གིས་འོས་བླུག་གི་ཡོད་འདུག་ལ་འོས་བསྡུའི་ལས་རིམ་དེ་ནི་ད་བར་མང་གཙོའི་བྱེད་སྒོ་ཆེ་ཤོས་སུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཟླ་༤ ་ཚེས་༡༩ ་ཉིན་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་མ་འོངས་ལོ་ལྔའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གསར་པ་འདེམས་འགོ་འཛུགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་སྲིད་བློན་མོ་དྷི་ཡིས་མུ་མཐུད་སྲིད་བློན་གྱི་དུས་ཡུན་གསུམ་པ་ཐོབ་རྒྱུའི་རེ་བ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག ཕྱི་ལོ་༡༠༡༩ ལོར་བྷི་ཇི་པིའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ལ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཞབས་སྟེགས་༥༤༣་ནས་༣༠༣ ཐོབ་ཡོད་པ་དང་ལོ་འདིའི་ནང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཞབས་སྟེགས་ཉུང་མཐར་༣༧༠ ཐོབ་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག ཉེ་ཆར་བསམ་ཤོག་བསྡུ་ལེན་གྱི་གྲུབ་དོན་ལྟར་ན། རྒྱ་གར་གྱི་བྷ་ཇི་པི་(BJP) ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་མཐུན་ཕྱོགས་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་རྒྱལ་ཁ་ཕྲན་བུ་འཐོབ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་དེ་ཡིས་ཕྱོགས་འགལ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཀོང་རེ་སེས་མགོ་ཁྲིད་པའི་མཉམ་འབྲེལ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཨིན་ཌི་ཡ་(India) ་ཞེས་པར་ཁ་གཏད་གཅོག་གི་ཡོད་འདུག ཕྱི་ལོ་༢༠༡༤ ་ལོ་བྷི་ཇི་པི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ལ་འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁ་མ་ཐོབ་བར་ཨིན་ཌི་ཡ་ཞེས་པའི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ནི་རྒྱ་གར་ནང་དབང་ཤུགས་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པ་ཤིག་གྱུར་ཡོད་འདུག ཉེ་ཆར་རྒྱལ་ཡོངས་ཁྲིམས་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཕྱོགས་འགལ་ཆབ་སྲིད་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཁག་ཅིག་ལ་རྒོལ་རྡུང་བཏང་ཡོད་པ་དང་ཚོགས་པའི་དངུལ་ཁང་གི་རྩིས་ཁྲ་བདུན་ཕྲག་དྲུག་གི་རིང་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ལྡི་ལིའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ཨར་ལེན་ལ་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཀྱི་ཉེས་མིང་བཀལ་ནས་བཙོན་འཇུག་བྱས་ཡོད་པས་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་འོས་བསྡུའི་ཁོར་ཡུག་ནི་ཟང་ཟིང་དུ་གྱུར་ཡོད་འདུག རྒྱ་གར་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་མི་འབོར་མང་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། འོས་བསྡུའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་གྱི་གྲངས་འབོར་ནི་ཧ་ལས་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་༥༤༣ འདེམས་རྒྱུའི་འོས་བསྡུ་ནི་བདུན་ཕྲག་དྲུག་གི་རིང་ཉིན་བདུན་ལ་འོས་བླུགས་ནས་ཕྱི་ཟླ་༦ ་ཚེས་༡ ་ཉིན་མཇུག་བསྒྲིལ་རྒྱུ་དང་ཚེས་༤ ་ལ་འོས་བསྡུའི་གྲུབ་འབྲས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱེད་རྒྱུ་རེད་འདུག ཐེངས་འདིའི་འོས་བསྡུའི་ནང་འོས་བླུག་མཁན་སྐྱེས་པ་ས་ཡ་༤༩༧་དང་བུད་མེད་ས་ཡ་༤༧༡ ་བཅས་ཁྱོན་བསྡོམས་འོས་བླུག་མཁན་ས་ཡ་༩༦༨ ་ལྷག་ཟིན་ཡོད་པ་མ་ཟད་ཕྱི་ལོ་༢༠༡༩ ལོ་དང་བསྡུར་ན་འོས་བླུག་མཁན་ས་ཡ་༡༥༠ མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག གྲངས་འབོར་དེ་ནི་ཨ་རི་དང་ཨུ་རུ་སུ། ཉི་ཧོང་དང་བྷར་ཛལ། ཧྥ་རན་སི་དང་དབྱིན་ཇི། སྦེལ་ཇམ་བཅས་ཀྱི་མི་འབོར་གྱི་བསྡོམས་འབོར་ལས་མང་བར་གྱུར་ཡོད་འདུག རྒྱ་གར་གྱི་འོས་བསྡུ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ཀུ་མར་(Kumar) ་གྱིས་འོས་བསྡུ་རུ་ཁག་གིས་ཤིང་ནགས་དང་གངས་རིའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་གང་ཡིན་ཡང་། གནམ་གྲུ་དང་རྟ་དྲེལ། གླང་ཆེན་བཞོན་ནས་སྙོབ་པ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་འདུག ཐེངས་འདིའི་འོས་བསྡུའི་ཆེད་དུ་བདེ་སྲུང་མི་སྣ་དང་འོས་བསྡུའི་ལས་བྱེད་ས་ཡ་༡༥ ་དང་རླངས་འཁོར་འབུམ་༤ ། གློག་གི་འོས་བསྡུའི་འཕྲུལ་ཆས་(EVM) ས་ཡ་༥་དང་འབུམ་༥ བཅས་གོ་སྒྲིག་བྱས་ཡོད་འདུག རྒྱ་གར་གྱི་ཨུ་དྷ་ར་པར་དྷེ་ཤི་མངའ་སྡེའི་(UP) ་ནང་མི་འབོར་ས་ཡ་༢༤༠ ལྷག་ཡོད་པས་མི་འབོར་མང་ཤོས་ཀྱི་མངའ་སྡེ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད་མངའ་སྡེ་གཞན་དང་བསྡུར་ན་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཡང་མང་བ་ཡོང་གི་ཡོད་འདུག གནས་ཚུལ་དབྱེ་ཞིབ་པ་ཚོས་ལྡི་ལི་འགྲོ་བར་ཨུ་དྷ་ར་པར་དྷེ་ཤིའི་མངའ་སྡེ་བརྒྱུད་དགོས་ཞེས་བརྗོད་སྲོལ་ཡོད་པར་ལྟར། ཕྱི་ལོ་༢༠༡༤ ལོར་བྷི་ཇི་པི་ཚོགས་པར་མངའ་སྡེ་དེའི་ནང་ཞབས་སྟེགས་༨༠ ཡོད་པའི་ཁྲོད་ནས་༧༡ ཐོབ་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་བརྒྱད་མངའ་སྡེ་དེའི་ནང་རྩ་བ་གཏན་པོ་བཙུགས་ནས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོད་པར་བརྟེན། […]
ས་སྐྱ་༧གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་མཆོག་གིས་འབྲུག་ཡུལ་དུ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་སྐྱོང་བཞིན་པ།
འབྲུག་ཡུལ་གྱི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་གནས་ཚུལ་མཐོང་གསལ་ལ། ༧སྐྱབས་རྗེ་རྫོང་སར་མཁྱེན་བརྩེ་རིན་པོ་ཆེའི་བླ་བྲང་ནས་ཇི་ལྟར་གསོལ་འདེབས་ཞུས་དོན་བཞིན། ཟླ་བ་འདིའི་ཚེས་༩ ནས་ས་སྐྱ་༧གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་མཆོག་འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ཞབས་སོར་འཁོད་འདུག་པ་དང་། འདས་པའི་ཉིན་འགའི་ནང་དུ་རིན་པོ་ཆེས་མི་མང་རྣམས་ལ་ཆོས་འབྲེལ་བསྩལ་བ་དང་གནས་གཟིགས་ཕེབས་པ། ཕྱི་ཟླ་༤ ཚེས་༡༥ ཉིན་རྫོང་སར་མཁྱེན་བརྩེ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ས་སྐྱ་༧གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་གསང་ཡུམ་བཅས་ལྷན་དུ་འབྲུག་གི་རྒྱལ་པོ་དང་བཙུན་མོར་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཞིང་། འབྲུག་རྒྱལ་པོར་ཆེ་བསྟོད་དང་འབྲེལ་སྐུ་ཚེ་ཡུན་རིང་བརྟན་པའི་སྨོན་ལམ་བསྐྱངས་འདུག གཞན་ཡང་ཕྱི་ཚེས་༡༠ཉིན་ཞེ་ཆེན་ཐེག་མཆོག་ཆོས་ཀྱི་དགའ་ཚལ་དུ་ཕེབས་པ་དང་། སྐབས་དེར་ཨ་འཛོམ་རྒྱལ་སྲས་རིན་པོ་ཆེ་དང་། དིལ་མགོ་མཁྱེན་བརྩེ་སྐུ་གོང་མའི་སྲས་མོ་གཙོས་ཞེ་ཆེན་དགོན་པའི་མཁན་པོ་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ལ་མཇལ་ཁ་དང་དཔལ་ཆེན་རྡོ་རྗེ་གཞོན་ནུའི་བཀའ་བསྒོ་བཅས་བསྩལ་གནང་འདུག དེ་བཞིན་འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ཐིམ་ཕུའི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཐང་སྟོང་བདེ་བ་ཅན་བཙུན་དགོན་དུ་ཕེབས་ཏེ་ཆོས་འབྲེལ་གནང་སྐབས། ༧གོང་མ་ཁྲི་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ཁོང་འབྲུག་ཡུལ་དུ་ཐེངས་དང་པོ་ཕེབས་པ་དང་། འབྲུག་ཡུལ་དུ་ཐོག་མར་འབྱོར་སྐབས་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་ཞིང་ཁམས་ཤིག་ཏུ་སླེབས་པ་དང་འདྲ་བར་ཐུགས་དགྱེས་པོ་བྱུང་ཚུལ་དང་། དེ་བཞིན་གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་པོའི་མཛད་རྣམ་དང་སྦྲགས་ཚེ་དབང་སོགས་ཀྱི་ཆོས་འབྲེལ་བསྩལ་འདུག གཞན་ཡང་འབྲུག་ལྷོ་བྲག་མཁར་ཆུ་བདུད་འཇོམས་གླིང་དང་། པད་གླིང་ཡབ་སྲས་ཀྱི་གདན་ས་འབྲུག་བུམ་ཐང་གཏམ་ཞིང་ལྷུན་གྲུབ་ཆོས་གླིང་དང་བུམ་ཐང་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལྷ་ཁང་བཅས་ཀྱིས་གསོལ་འདེབས་ཞུས་པ་བཞིན་ཞབས་སོར་འཁོད་དེ། པད་གླིང་ཡབ་སྲས་མཇལ་འཕྲད་དང་མི་མང་རྣམས་ལ་གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་གི་ཚེ་དབང་སོགས་ཀྱི་ཆོས་འབྲེལ་གནང་བ་དང་གནས་གཟིགས་ཕེབས་པས་མཚོན། རིན་པོ་ཆེས་ད་ཆར་འབྲུག་ཡུལ་དུ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛད་འཕྲིན་སྐྱོང་བཞིན་པ་ཡིན་འདུག གསར་འགོད་པ། བསྟན་འཛིན་ལམ་བཟང་།
ཨི་སི་རེལ་གྱིས་ཨི་རན་ལ་འཁོན་ལན་བསླགས་ན་ཨི་རན་གྱིས་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་ལན་ཞིག་སློག་རྒྱུ་ཟེར།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༤ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། ཨི་རན་གྱིས་ཨི་སི་རེལ་ལ་ཌོ་རོན་དང་སྒྱོགས་མདའ་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་འཕངས་ཀྱང་། ཨི་སི་རེལ་གྱི་མཐུན་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཨ་རི་དང་ཧྥ་རན་སི། དེ་བཞིན་དབྱིན་ཇི་བཅས་ཀྱི་མཉམ་རུབ་ཐོག་ཌོ་རོན་སོགས་འཕུར་མདའ་ཡི་བརྒྱ་ཆ་༩༩% ་མཁའ་དབྱིངས་སུ་གཏོར་ནས་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡ ་ཉིན་ཨི་སི་རེེལ་གྱིས་སི་རི་ཡའི་རྒྱལ་ས་རྡ་མ་སི་ཁོར་(Damascus) ་ཡོད་པའི་ཨི་རན་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཁང་ལ་གཏོར་རྒོལ་བྱས་ནས་ཨི་རན་གྱི་དམག་སྤྱི་གཉིས་དང་མི་གྲངས་༡༡ ཙམ་བསད་ཡོད་པར་བརྟེན། ཨི་རན་གྱིས་དེར་དགྲ་ཤ་ལེན་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་བཞག་པ་བཞིན། ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༤་ཉིན་གྱི་ཞོགས་པ། ཨི་རན་གྱིས་དེ་སྔ་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་ཌོ་རོན་དང་འཕུར་མདའ་སོགས་གྲངས་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་ཨི་སི་རེལ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་འཕངས་ཡོད་འདུག ཨི་སི་རེལ་གྱི་དམག་གིས་བརྗོད་གསལ་ལྟར་ན། ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༤ ་ཉིན་ཨི་རན་གྱིས་ཨི་སི་རེལ་ཕྱོགས་སུ་ཌོ་རོན་༡༧༠ ་དང་སྒྱོགས་མདའ་༡༢༠ ། དེ་བཞིན་ཁུ་རུ་སི་(Cruise) ་འཕུར་མདའ་༣༠ ་བཅས་ཁྱོན་འཕུར་མདའ་༣༢༠ ་འཕངས་ཡོད་འདུག ཨི་རན་དང་ཨི་སི་རེལ་གཉིས་འགལ་ཟླ་བྱས་ནས་ལོ་མང་གནས་ཡོད་ཀྱང་ཨི་རན་གྱིས་ཨི་སི་རེལ་ལ་གཏོར་རྒོལ་བྱས་པ་ཐོག་མ་དེ་ཆགས་ཡོད་འདུག ཨི་རན་གྱིས་དེ་སྔ་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་གཏོར་རྒོལ་བྱས་ཡོད་ཀྱང་ཨི་སི་རེལ་གྱི་མཐུན་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཨ་རི་དང་ཧྥ་རན་སི། དབྱིན་ཇི་བཅས་ཀྱིས་མཉམ་རུབ་ཐོག་ཌོ་རོན་སོགས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་༩༩% ་ས་ཐོག་མ་བབས་སྔོན་མཁའ་དབྱིངས་སུ་གཏོར་ནས་བཀག་འགོག་བྱས་ཡོད་འདུག ཨི་རན་གྱིས་སི་རི་ཡ་དང་ཡེ་མན་ཨི་རག་བཅས་ནས་འཕུར་མདའ་འཕངས་ཡོད་པ་དང་ཨ་རི་དང་ཨི་སི་རེལ། དབྱིན་ཇི་དང་ཧྥ་རན་སི། ཧོར་ཌན་བཅས་ཀྱིས་བཀག་ཡོད་པ་བཅས་གཏོར་རྒོལ་དེའི་ཁྲོད་རྒྱལ་ཁབ་དགུ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ཡོད་འདུག ཐེངས་འདིའི་ཨི་རན་གྱི་གཏོར་རྒོལ་ལ་ཧྥ་རན་སི་དང་འཇར་མན། ཡུ་རོབ་མཐུན་ཚོགས་དང་ཉི་ཧོང་སོགས་ཀྱིས་སྐྱོན་འཛུགས་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། དབྱིན་ཇིའི་སྲིད་བློན་གྱིས་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་ཨི་སི་རེལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་ཅེས་བཤད་འདུག ཨི་སི་རེལ་གྱིས་ཨི་རན་གྱི་གཏོར་རྒོལ་ལ་འཁོར་ལན་སློག་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། ཨི་རན་གྱིས་གལ་སྲིད་ཨི་སི་རེལ་གྱིས་འཁོན་ལན་བསླགས་པ་ཡིན་ན། ཨི་རན་གྱིས་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་གཏོར་རྒོལ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ཐ་ཚིག་བསྒྲགས་ཡོད་འདུག ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོས་ཨི་སི་རེལ་གྱིས་ཨི་རན་ལ་འཁོན་ལན་བསླགས་ན་ཨ་རི་དེའི་ནང་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་རྒྱུ་མིན་ཞེས་བརྗོད་འདུག ཨི་རན་ལ་མི་འབོར་ས་ཡ་༨༨ ལྷག་ཡོད་པ་དང་ཨི་སི་རེལ་ལ་མི་འབོར་ས་ཡ་༡༠ ་ཙམ་ལས་མེད་པ་མ་ཟད། ཨི་རན་ལ་དམག་མི་འབུམ་ལྔ་དང་ཁྲི་བརྒྱད་ལྷག་ཡོད་པས་ཨེ་ཤེ་ཡའི་ནུབ་ཁུལ་གྱི་དམག་གྲངས་མང་ཤོས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཆགས་ཡོད་ཀྱང་། ཨི་སི་རེལ་ལ་དམག་མི་འབུམ་གཅིག་དང་ཁྲི་བདུན་ཙམ་ལས་མེད་པ་བཅས་གྲངས་འབོར་གྱི་ཆ་ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་ཁྱད་པར་ཆེན་མོ་ཡོད་འདུག ཡིན་ན་ཡང་། དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཨི་སི་རེལ་ཆེ་བ་མ་ཟད། ལོ་གཅིག་གི་དམག་གི་འགྲོ་སོང་ནི་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་$༢༤.༤ ཟིན་ཞིང་། ཨི་རན་གྱི་དམག་གི་འགྲོ་གྲོན་ནི་ཐེར་འབུམ་$༡༠ ་ལས་ཟིན་གྱི་མེད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཨ་རིས་ལོ་རྟག་པར་ཨི་སི་རེལ་ལ་གོ་མཚོན་མཁོ་སྤྲོད་བྱེད་པ་དང་། ཨི་སི་རེལ་གྱི་དམག་མི་རྣམས་དམག་སྦྱོང་ལེགས་པོ་ཐོབ་ཡོད་པ་བཅས་ཨེ་ཤེ་ཡའི་ནུབ་ཁུལ་གྱི་དམག་སྟོབས་ཆེ་ཤོས་སུ་གྱུར་ཡོད་འདུག གལ་སྲིད་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་བར་དམག་འཁྲུག་མུ་མཐུད་ལངས་ཚེ། རྒྱལ་ཕམ་སུ་ལ་འབྱུང་རྒྱུར་བཤད་དཀའ་ཡང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་མི་སེར་ས་ཡ་མང་པོར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད་འདུག། གསར་འགོད་པ། བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ།
རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཛ་དྲག་ཚོགས་འདུའི་སྐབས་ཨི་རན་དང་ཨི་སི་རེལ་གྱི་སྐུ་ཚབ་བར་སྐྱོན་འཛུགས་བྱེད་རེས།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༥ ཉིན་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། འདས་པའི་ལོ་མང་རིང་ཨི་སི་རེལ་དང་ཨི་རན་བར་འཁོན་འཛིན་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཧ་མ་སིས་ཨི་སི་རེལ་ལ་གཏོར་རྒོལ་བྱུང་བ་ནས་བཟུང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ་མཐར་ཨི་རན་གྱིས་ཨི་སི་རེལ་ལ་གཏོར་རྒོལ་གྱི་གནས་ཚུལ་དེ་བྱུང་ཡོད་འདུག སྔ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༧ པའི་ནང་ཧ་མ་སི་དམག་དཔུང་གིས་ས་མཚམས་བརྒལ་ནས་ཨི་སི་རེལ་གྱི་ས་ཐོག་ཏུ་མི་མང་༡༢༠༠ ་བསད་ཡོད་པ་དང་། མི་གྲངས་༢༥༠ ་ཙམ་འཛིན་བཟུང་གིས་བཙན་ཁྲིད་བྱས་རྗེས། ཨི་སི་རེལ་གྱིས་རྒོལ་ལན་བསླགས་ནས་ད་བར་དུ་གྷ་རྫའི་ནང་མི་གྲངས་༣༣༧༠༠ ་ལྷག་བསད་ཡོད་པ་དང་འཆི་མཁན་ཕལ་ཆེ་བ་ནི་བྱིས་པ་དང་བུད་མེད་ཆགས་ཡོད་འདུག ཧ་མ་སིས་ཨི་སི་རེལ་ལ་གཏོར་རྒོལ་བྱེད་སྐབས། ས་ཁུལ་གཞན་ལ་ཡོད་པའི་ཨི་སི་རེལ་གྱི་དགྲ་བོ་དག་ཀྱང་ཁོ་ཚོ་དང་མཉམ་དུ་ཡོང་བའི་རེ་བ་བྱས། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཨ་རིས་ཨི་སི་རེལ་གྱི་དགྲ་བོ་རྣམས་ལ་ཧ་མ་སིའི་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྲོ་བའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་བ་མ་ཟད། དབུས་ཤར་ཕྱོགས་ལ་དམག་དོན་རོགས་རམ་བྱས་ཡོད་འདུག ཟླ་བདུན་པའི་ཚེས་༨ ་དང་ཧ་མ་སིས་ཨི་སི་རེལ་ལ་གཏོར་རྒོལ་བྱས་ནས་ཉིན་གཉིས་པ་ནས་བཟུང་། ཨི་རན་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པའི་ཧེ་ཛི་བྷོ་ལ་(Hezbollah) ་ཞེས་པའི་དྲག་དཔུང་གིས་ཟླ་བ་མང་པོའི་རིང་ལེ་བྷན་ནོ་(Lebanese) ་རྒྱལ་ཁབ་ནས་ཨི་སི་རེལ་ལ་དྲག་རྒོལ་བྱས་ཡོད་འདུག ཕྱོགས་གཉིས་བར་དམག་འཁྲུག་མི་ཆེ་ཡང་། ད་བར་ས་མཚམས་སུ་ཡོད་པའི་མི་སེར་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་གནས་སྤོ་བྱེད་དགོས་བྱུང་འདུག ན་ནིང་ཕྱི་ཟླ་༡༡ ནང་། ཨི་རན་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པའི་ཡེ་མེན་གྱི་ཧུ་ཏེ་(Houthis) གྱེན་ལོག་ཚོགས་པས་ཨི་སི་རེལ་གྱིས་ཧ་མ་སི་ལ་གཏོར་རྒོལ་མཚམས་འཇོག་ཡོང་ཆེད་མཚོ་དམར་གྱི་གྲུ་གཟིངས་ལ་འཕུར་མདའ་དང་ཌོ་རོན་གྱིས་གཏོར་རྒོལ་བྱས་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཨི་སི་རེལ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ཡང་འཕུར་མདའ་འཕངས་ཡོད་ཀྱང་། མང་ཆེ་བ་ཨི་སི་རེལ་གྱིས་མཁའ་དབྱིངས་སུ་གཏོར་ནས་དམིགས་འབེན་དུ་གྱུར་ཐུབ་མེད་པ་རེད་འདུག ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡ ་ཉིན་སི་རི་ཡའི་རྒྱལ་ས་རྡ་མ་སི་ཁོར་(Damascus) ་ཡོད་པའི་ཨི་རན་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཁང་ལ་གཏོར་རྒོལ་བྱུང་ནས་ཨི་རན་གྱི་དམག་སྤྱི་གཉིས་དང་མི་གྲངས་༡༡ ཙམ་བསད་ཡོད་པ་དང་། ཨི་རན་གྱིས་གཏོར་རྒོལ་དེའི་ངན་ཁག་ཨི་སི་རེལ་ལ་གཡོགས་ནས་དགྲ་ཤ་ལེན་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་བཞག་པར་ལྟར། ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༤ ཉིན་ཌོ་རོན་དང་འཕུར་མདའ་༣༠༠ ལྷག་ཨི་སི་རེལ་ལ་གཡུགས་ཡོད་འདུག འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་བལྟས་ན། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ནི་དེ་རིང་གི་འབྲེལ་བ་ལྟར་ཧ་ཅང་སྡུག་པོ་ཞིག་ཡིན་མི་འདུག། ཕྱི་ལོ་༡༩༤༨ ལོ་ཨི་སི་རེལ་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གསར་འཛུགས་བྱེད་སྐབས། ཨི་རན་ནི་ཨི་སི་རེལ་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཐོག་མའི་གྲས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཕྱོགས་གཉིས་བར་ཚོང་འབྲེལ་ཡང་བཟང་དུ་ཕྱིན་ཡོད་འདུག ཕྱི་ལོ་༡༩༧༩ ལོའི་རྗེས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ཀྱི་བར་འབྲེལ་ལམ་མཚམས་ཆད་པ་དང་། དུས་དེ་ནས་བཟུང་ཨི་རན་གྱིས་ཨ་རི་དང་ཨི་སི་རེལ་ལ་རྒྱབ་འགལ་བྱེད་མཁན་གྷ་རྫ་ལ་ཡོད་པའི་ཧ་མ་སི་དམག་དཔུང་དང་ལེ་བྷན་ནོ་ལ་ཡོད་པའི་ཧུ་ཏེ་དྲག་དཔུང་སོགས་ལ་མ་དངུལ་བཏང་བ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་ཨི་རན་གྱི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག་ཏུ་ཡོད་པའི་དམག་དཔུང་ཙམ་མིན་པར་ཨི་རན་དང་ཨི་སི་རེལ་བར་ཐད་ཀར་གདོང་ཐུག་བྱུང་ཡོད་པར་བརྟེན། ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཏུ་གྱུར་ཞིང་། ཨི་རན་གྱི་གཏོར་རྒོལ་ལ་ཨི་སི་རེལ་གྱིས་འཁོན་ལན་སློག་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཡོད་པས་ཚང་མས་སེམས་འཚབ་བྱེད་དགོས་པའི་གནས་སུ་གྱུར་ཡོད་འདུག ཨི་རན་དང་ཨི་སི་རེལ་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྟངས་དང་འབྲེལ་རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཉིན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཁང་གིས་ཛ་དྲག་ཚོགས་འདུ་ཞིག་བསྐོངས་ཡོད་འདུག སྐབས་དེར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དབུས་ཤར་ཁུལ་དུ་ཐད་ཀར་འཁྲུག་རྩོད་ཆེན་པོ་ཞིག་འབྱུང་རྒྱུའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་པས་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱིས་དམག་འཁྲུག་ལ་སྟངས་འཛིན་དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད་འདུག རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་དྲུང་ཆེས་ད་ནི་དམག་འཁྲུག་མཚམས་འཇོག་པའི་དུས་ཚོད་རེད་ཅེས་བརྗོད་འདུག ཚོགས་ཐོག་ཏུ་ཨི་རན་གྱི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་ཨི་རན་གྱིས་ཨི་སི་རེལ་ལ་གཏོར་རྒོལ་བྱས་པ་ནི་དགོས་ངེས་ཤིག་དང་འོས་འཚམས་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཨི་རན་གྱི་དོན་གཅོད་ཁང་ལ་གཏོར་རྒོལ་བྱས་པར་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་སྐྱོན་བརྗོད་མ་བྱས་པར་བརྟེན། བདེ་འཇགས་ལྷན་ཁང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཞི་བདེ་དང་བདེ་འཇགས་རྒྱུན་སྲིང་བྱེད་པའི་ལས་འགན་བསྒྲུབས་མེད་ཅེས་དང་། ཨི་རན་ལ་ལན་སློག་རྒྱུ་ལས་འདམ་ཁ་གཞན་མེད་པ་དང་ཨི་རན་གཞུང་ལ་དམག་འཁྲུག་ཇེ་ཆེ་རུ་གཏོང་རྒྱུའི་བསམ་བློ་མེད་ཀྱང་ཉེན་ཁ་དང་དྲག་རྒོལ་གང་ཞིག་བྱུང་རུང་ལན་སློག་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་འདུག […]
བུད་མེད་ཉེན་རྟོག་པ་ཞིག་དང་སྐྱེས་པ་ཞིག་གི་དཔའ་ངར་ལ་མི་མང་གི་བསྟོད་བསྔགས།
ཉེ་ཆར་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལིའི་ཡའི་ནང་མི་གསོད་དོན་རྐྱེན་ཚབས་ཆེན་ཞིག་བྱུང་ཡོད་འདུག་པ་དང་། དོན་རྐྱེན་དེའི་ཁྲོད་མི་མང་པོའི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་ཡོད་འདུག འོན་ཀྱང་། སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་ཉེན་རྟོག་པ་བུད་མེད་གཅིག་དང་སྐྱེས་པ་ཞིག་གི་དཔའ་ངར་ལ་བརྟེན་ནས་ལག་དམར་བ་དེ་མེ་མདའ་བརྒྱབས་ནས་བསད་ཡོད་འདུག་པར་བརྟེན། ཁོང་གཉིས་ཀྱི་དཔའ་ངར་ལ་མི་མང་གིས་བསྟོད་བསྔགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུགཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་བྷི་བྷི་སི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ཚུལ་ལྟར་ན། ཉེ་ཆར་གཟའ་སྤེན་པའི་ཉིན་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལི་ཡའི་ནང་ཡོད་པའི་དེང་རབས་ཀྱི་ཁང་བརྩེགས་མཐོན་པོ་ཅན་གྱི་ཚོང་ཁང་ཞིག་ནང་སེམས་ནད་ཅན་གྱི་མི་ཞིག་གློ་བུར་དུ་ཡོང་ནས་མི་དྲུག་ལ་གྲི་བརྒྱབས་ནས་བསད་ཡོད་འདུག་པ་དང་། བསད་པ་དག་ནི་བུད་མེད་དང་ཕྲུ་གུ་རྐྱང་རྐྱང་ཡིན་འདུག་ལ། མི་༡༢ ཙམ་རྨས་ཡོད་འདུག དོན་རྐྱེན་དེ་གློ་བུར་དུ་བྱུང་ཡོད་འདུག་པར་བརྟེན་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལི་ཡ་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་མི་མང་རྣམས་ཞེད་སྣང་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་འདུག འོན་ཀྱང་། དོན་རྐྱེན་དེ་འབྱུང་དུས་སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ། ཧྥ་རན་སི་ནས་ཡིན་པའི་སྐྱེས་པ་(Damien Guerot)ཟེར་བ་ཞིག་གིས་མི་གསོད་ལག་དམར་བ་དེ་གློག་གི་སྐས་འཛེག་ཐོག་ནས་ཁང་ཐོག་ཏུ་ཡོང་དུས་ལམ་བར་ནས་བཀག་སྟེ་ཁང་ཐོག་ཏུ་ཡོང་མ་བཅུག་པར་བརྟེན། སྐབས་དེ་དུས་ཉེན་རྟོག་པ་དུས་ཐོག་ཏུ་བསླེབས་ཐུབ་ཡོད་མི་འདུག་ཀྱང་། སྐྱེས་པ་དེ་ཡི་དཔའ་ངར་ལ་བརྟེན་ནས་མི་གསོད་ལག་དམར་བ་དེ་འགོག་སྲུང་ཡག་པོ་བྱེད་ཐུབ་ཡོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མི་མང་པོ་ཞིག་ཉེན་ཁའི་གནས་ལས་སྐྱོབ་ཐུབ་ཡོད་འདུག དེའི་རྗེས་ས་གནས་བུད་མེད་ཉེན་རྟོག་པ་(Amy Scott)ཟེར་བ་ཞིག་གིས་མོ་རང་གཅིག་པོ་ཡིན་འདུག་ཀྱང་། ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་རྒྱུགས་ཤིང་མི་གསོད་ལག་དམར་བ་དེ་ལ་མེ་མདའ་བརྒྱབས་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་རྐྱེན་ལམ་དུ་བཏང་ཡོད་འདུག་པར་བརྟེན། ཨོ་སི་ཁྲོ་ལི་ཡ་རྒྱལ་ཡོངས་ནང་ཉེན་རྟོག་པ་བུད་མེད་དེ་དང་ཧྥ་རན་སི་ནས་ཡིན་པའི་སྐྱེས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱི་དཔའ་ངར་ལ་མི་མང་གིས་བསྟོད་བསྔགས་ཆེན་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་འདུག་ལ། ཧྥ་རན་སི་ནས་ཡིན་པའི་སྐྱེས་པ་དེའི་མཐོང་མཆན་གྱི་དུས་ཡུན་རྫོགས་ལ་ཉེ་ཡོད་འདུག་ཀྱང་། མི་མང་ཚོས་ཁོང་ལ་ཨོ་སི་ཁྲོ་ལི་ཡའི་མི་སེར་ལག་འཁྱེར་སྤྲོད་འོས་པ་རེད་ཅེས་རྗོད་མཁན་མང་པོ་ཡོད་འདུག་ལ། ཁོང་གཉིས་ཀྱི་དཔའ་ངར་ལ་ཡི་རང་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་ཀྱང་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་འདུག དོན་རྐྱེན་བྱུང་རྗེས་ཧྥ་རན་སི་ནས་ཡིན་པའི་སྐྱེས་པ་(Damien Guerot)ཟེར་བ་དེ་ཡིས་གསར་འགོད་པ་ལ། ཁོང་དང་ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་གཉིས་ལུས་སྦྱོང་ཁང་དུ་འགྲོ་དུས་ལམ་བར་ལ་ངུ་སྐད་ཆེན་པོ་ཞིག་གོ་བྱུང་བས། དེར་ལྟ་བར་འགྲོ་དུས་མི་ཞིག་གིས་ལག་ནང་གྲི་བཟུང་ནས་མི་རྣམས་ལ་གང་བྱུང་དུ་རྒྱག་གི་འདུག་པས། ཁོང་དང་ཁོང་གི་གྲོགས་པོ་གཉིས་མི་དེ་ལས་ཁང་པ་ཐོག་བརྩེགས་གཅིག་གི་སྒང་ལ་ཡོད་པར་བརྟེན། མི་གསོད་ལག་དམར་བ་དེ་ཁང་ཐོག་ཏུ་ཡོང་ཐབས་བྱེད་དུས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་འགོག་ཐབས་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་འདུག ཁོས་མི་དེ་འགོག་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ་ཉེན་རྟོག་པ་བུད་མེད་དེ་ཡོང་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མེ་མདའ་བརྒྱབས་ནས་ལག་དམར་བ་དེ་རྐྱེན་ལམ་དུ་བཏང་ཡོད་འདུག ཨོ་སི་ཁྲོ་ལི་ཡའི་སྲིད་བློན་(Anthony Albanese)ཡིས་བུད་མེད་ཉེན་རྟོག་པ་དེ་དང་སྐྱེས་པ་དེ་གཉིས་ལ་བསྔགས་བརྗོད་ཆེན་པོ་བྱས་ཡོད་འདུག དྲྭ་ཐོག་ཏུ་མི་མང་མང་པོས་ཧྥ་རན་སི་ནས་ཡིན་པའི་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་ཆེ་བསྟོད་གཟེངས་རྟགས་སྤྲོད་དགོས་པའི་མཆན་འགོད་མཁན་ཡང་མང་པོ་ཡོད་འདུག མི་གསོད་ལག་དམར་བ་དེ་སེམས་ནད་ཅན་ཞིག་ཡིན་འདུག། གསར་འགོད་པ། བསོད་ནམས་ཕུན་ཚོགས།
ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་ཧྥ་ལི་ཕིང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་བྱས།
ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༢ ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། ཨ་རྒྱ་གཉིས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ། ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་ཉི་ཧོང་དང་ཧྥི་ལི་ཕིང་བཅས་ཀྱི་ཆེས་མཐོའི་འགོ་ཁྲིད་དང་ཆེས་ཐོག་མའི་ཚོགས་འདུ་ཞིག་ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་ནང་སྐོང་འཚོག་གནང་བ་དང་། སྐབས་དེར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱོགས་གང་ནས་ཧྥི་ལི་ཕིང་ལ་གཏོར་རྒོལ་བྱུང་རུང་ཨ་རིས་ཧྥི་ལི་ཕིང་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ཁས་ལེན་བྱས་ཡོད་འདུག ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༡ ཉིན་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་ཉི་ཧོང་གི་སྲིད་བློན་དང་ཧྥི་ལི་ཕིང་གི་སྲིད་འཛིན་གཉིས་ལ་ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་ནང་ཐུག་འཕྲད་བྱེད་སྐབས། སྲིད་འཛིན་བྷ་ཌན་གྱིས་ཨ་རིས་ཉི་ཧོང་དང་ཧྥི་ལི་ཕིང་གཉིས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱེད་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་ནི་ལྩགས་རི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་འདུག ཐེངས་འདིར་རྒྱལ་ཁབ་གསུམ་གྱི་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་ལྷན་དུ་ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་ནང་ཚོགས་པའི་ལྷན་ཚོགས་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་མཚོ་དམག་དང་ཧྤི་ལི་ཕིང་གི་དམག་གྲུའི་བར་རྩོད་རྙོག་ཆེ་བའི་མཚོ་ལམ་ཐོག་གདོང་ཐུག་ཡང་ཡང་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་དང་ཧྥི་ལི་ཕིང་བར་གྱི་གདོང་ཐུག་དེ་རྣོ་ངར་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་རྒྱུའི་འཇིགས་སྣང་ཡོང་གི་ཡོད་འདུག ཕྱི་ལོ་༡༩༥༡ ལོ་ནས་བཟུང་ཨ་རི་དང་ཧྥི་ལི་ཕིང་དབར་ཕན་ཚུན་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆིངས་ཡིག་ཅིག་བཞག་ཡོད་པར་བརྟེན། སྲིད་འཛིན་བྷ་ཌན་གྱིས་ལྷོ་རྒྱ་ནག་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ནས་ཧྥི་ལི་ཕིང་གི་གནམ་གྲུ་དང་གྲུ་གཟིངས་སོགས་ལ་གཏོར་རྒོལ་ཅི་ཞིག་བྱས་ཚེ། ཆིངས་ཡིག་དེར་སྐུལ་འདེད་བྱས་པ་རེད་ཅེས་བརྗོད་འདུག སྲིད་འཛིན་བྷ་ཌན་གྱིས་ད་ལོ་ཙམ་མ་ཟད། ན་ནིང་ཧྥི་ལི་ཕིང་གི་སྲིད་འཛིན་ཕོ་བྲང་དཀར་པོར་གདན་འདྲེན་ཞུ་དུས་སུ་ཡང་ཁས་ལེན་གཅིག་མཚུངས་བྱས་ཡོད་འདུག རྒྱ་ནག་དང་ཧྥི་ལི་ཕིང་བར་གྱི་འབྲེལ་ལམ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབང་གིས་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནང་ཧྥི་ལི་ཕིང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་འཛུགས་བསྐྲུན་གྱི་ལས་གཞི་ཁག་ཅིག་བཀག་སྡོམ་བྱས་པ་དང་ལྷན་ཨ་རི་དང་འབྲེལ་བ་ཟབ་ཏུ་བཏང་ཡོད་འདུག ཨ་རི་ལ་མཚོན་ན་ཡང་ས་ཁུལ་དེར་རྒྱ་ནག་གིས་ཨ་རིའི་སྟོབས་ཤུགས་དང་ཤུགས་རྐྱེན་ལ་ཁ་གཏད་གཅོག་བཞིན་ཡོད་པར་བརྟེན། ཧྤི་ལི་ཕིང་ནི་དམག་དོན་གྱི་ལྟེ་གནས་གལ་ཆེན་ཞིག་གྱུར་པ་ལྟར། ན་ནིང་ཨ་རིས་མཚོ་ཁུལ་དུ་དམག་སྒར་བཞི་གསར་འཛུགས་བྱེད་རྒྱུའི་མོས་མཐུན་བྱུང་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན་ཧྥི་ལི་ཕིང་གིས་ཐའེ་ཝན་གྱི་སྲིད་འཛིན་གསར་པ་ལ་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ་མ་ཟད། རྒྱ་གར་ནས་གོ་མཚོན་ཉོས་པ་དང་དམག་དོན་དང་ཚོང་ལས་སྔར་ལས་ཇེ་ཆེར་གཏོང་བཞིན་ཡོད་འདུག། གསར་འགོད་པ། བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ།
རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་མེད་པར་ཞི་བདེའི་ངང་གནས་དགོས་པར་བརྗོད་འདུག
རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་བསླེབ་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་འདིར་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མོ་དྷི་ཡིས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་བར་རྩོད་རྙོག་མེད་པར་ཞི་བདེའི་ངང་གནས་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བརྗོད་འདུག ཕྱི་ཚེས་༡༢ ཉིན་བྷི་བྷི་སི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། ཁ་སང་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་ཨ་རི་དང་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་ཁང་གསུམ་ཙམ་ཞིག་གིས་མོ་དྷི་ལ་བཅར་འདྲི་བྱས་ཡོད་འདུག་པ་དང་། དུས་རྒྱུན་སྲིད་བློན་མོ་དྷི་ནས་བཅར་འདྲི་དེ་ཙམ་དང་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་མི་འདུག ད་ཆར་འོས་བསྡུ་བསླེབ་ལ་ཉེ་བའི་སྐབས་འདིར་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱོགས་འགལ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པས་ད་ལྟའི་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པས་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཆ་མང་པོ་ཞིག་རྒྱ་ནག་ལ་ཤོར་ཡོད་ཚུལ་རྗོད་ཀྱི་ཡོོད་པ་དང་སྟབས་བསྟུན། སྲིད་བློན་མོ་དྷི་ཡིས་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཆ་བཙན་བཟུང་བྱས་ཡོད་མེད་གང་ཡང་བཤད་མི་འདུག་ཀྱང་། ཧིན་བོད་ས་མཚམས་སུ་རྒྱ་དཀར་ནག་བར་རྩོད་རྙོག་མེད་པར་ཞི་བདེའི་ངང་གནས་རྒྱུ་གལ་གནད་ཆེན་པོ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཡོད་འདུག ཧིན་བོད་ས་མཚམས་སུ་སྤྱི་ལེ་༣༤༤༠ ཙམ་གྱི་ས་འདྲེས་ཡོད་འདུག་པ་དང་། འདས་པའི་ལོ་མང་རིང་ནས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་བར་ས་མཚམས་སུ་རྩོད་རྙོག་ཡང་ཡང་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། གདོང་ཐུག་བྱུང་ནས་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཀྱི་ཕྱོགས་སོ་སོའི་དམག་མི་ཡང་ཤི་རྨས་བྱུང་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་སྲིད་བློན་མོ་དྷི་ཡིས་ངའི་རེ་བ་ལ་ཕྱོགས་གཉིས་ཀས་བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐོག་ནས་གྲོས་མོལ་ཡོང་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་དང་། གྲོས་མོལ་གྱི་ལམ་ནས་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་ནི་ཨེ་ཤེ་ཡའི་ཁྱོན་ཡོངས་དང་འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་བདེ་འཇགས་དང་འབྲེལ་བ་ཆགས་ཡོད་པར་བརྟེན། ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་ཐོག་ནས་གང་མགྱོགས་སེལ་ཐབས་བྱེད་རྒྱུ་ནི་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཡོད་འདུག་ལ། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་ནི་ད་ཆར་ནུབ་ཕྱོགས་པའི་ཀུ་ཤུའི་བཟོ་གྲྭའི་ཚོང་གཉེར་ཁང་དང་མོ་ཊའི་བཟོ་གྲྭ་(Tesla)་སོགས་ཀྱི་བཟོ་གྲྭ་མང་པོ་ཞིག་གིས་མ་རྐང་འཛུགས་ཡུལ་གྱི་དམིགས་འབེན་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད་པ་ནི། མ་འོངས་གོ་ལ་སྤྱི་ཡོངས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ངོས་ནས་ཕན་ནུས་ཆེན་པོ་ཐོན་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཡང་བརྗོད་འདུག དེ་སྔོན་ཕྱོགས་འགལ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པས་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པ་ལ་རྒྱ་གར་གྱི་ས་ཆ་རྒྱ་ནག་ལ་ཤོར་བར་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་དུས་རྒྱ་གར་གྱི་ནང་སྲིད་བློན་ཆེན་(Amit Shah)གྱིས་ས་ཆ་ཤོར་མེད་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་འདུག་ཀྱང་། ཕྱོགས་འགལ་ཚོགས་པས་སྐྱོན་བརྗོད་ཤུགས་ཆེན་བྱས་ཡོད་འདུག ཨ་རིའི་གསར་ཁང་(the American magazine Newsweek)ཟེར་བ་དེས་མོ་དྷིའི་བཞུགས་གནས་སུ་སྐར་མ་༩༠ རིང་བཅར་འདྲི་བྱས་ཡོད་འདུག་པ་དང་། ཐེངས་འདིའི་བཅར་འདྲིའི་ནང་གནད་དོན་དུ་མ་ཞིག་གི་སྐོར་དྲིས་ཡོད་པ་དང་། གནད་དོན་གཅིག་ནི་རྒྱ་གར་ནང་གི་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚོའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་བཅར་འདྲི་བྱས་ཡོད་འདུག སྐབས་དེར་རྒྱ་གར་ནང་གི་ཁ་ཆེ་ཚོ་ལ་གཞུང་གིས་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་སྐོར་འདྲི་དུས་མོ་དྷི་ཡིས་ཁ་ཆེ་ཚོ་ལ་དམ་དྲག་བྱེད་ཀྱི་མེད་ཚུལ་དང་། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཚོ་རྒྱ་གར་ནང་སྐྱིད་པོ་ཡོད་ཚུལ་བརྗོད་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན་དེ་སྔོན་(Media watchdog)ཟེར་བ་དེས་འདས་པའི་ལོ་གཉིས་ནང་གི་གསར་འགོད་རང་དབང་སྐོར་སྙན་ཐོ་ཞིག་བཏོན་ཡོད་པ་དང་། སྙན་ཐོ་དེའི་ནང་རྒྱལ་ཁབ་༡༨༠ ནས་རྒྱ་གར་གྱི་གསར་འགོད་རང་དབང་གི་ཚད་གཞི་༡༦༡ པ་དེ་ཡིན་པ་དང་། ཕྱོགས་འགལ་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་འགའ་ཤས་ཀྱང་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཡོད་པའི་སྐོར་ལ་ཡང་དྲིས་ཡོད་འདུག་ཀྱང་། ལན་འདེབས་བྱས་མིན་གང་ཡང་བརྗོད་མི་འདུག གསར་འགོད་པ། བསོད་ནམས་ཕུན་ཚོགས།