ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་མཇུག་བསྒྲིལ་ཡོད་པ་རེད།
དེ་བཞིན་བོད་གཞུང་ཤེས་རིགས་ལས་ཁུངས་ནས་ནུས་ཤུགས་ཅི་ཡོད་ཀྱིས་སྲིད་བྱུས་ནང་གསལ་དགོས་མཁོའི་ཆ་རྐྱེན་དང་ལས་རིམ་ཁག་འཐུས་གཙང་ལག་བསྟར་ཡོང་ཐབས་གནང་དགོས་ཞེས་”གྲོས་ཆོད་བཞག་ཡོད་པ་རེད།
ཕྱི་ཟླ་༡༢ པའི་ཚེས་༢༧ ནས་ཉིན་གསུམ་རིང། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཤེས་ཡོན་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ལྔ་པ་དེ་དྷ་ཤོད་བོད་ཁྱིམ་དུ་འཚོགས་པ་དང། ཉིན་དང་པོའི་ཚོགས་མགོན་དུ་ྋགོང་ས་མཆོག་ཆིབས་བསྒྱུར་གྱིས་ལམ་སྟོན་བཀའ་སློབ་གནང་བ་དང། བཀའ་བློན་ཁྲི་པ་མཁས་དབང་ཟམ་གདོང་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་མཆོག་གཉིས་ཀྱིས་བཀའ་སྤྱིའི་གསུང་བཤད་སྒྲོགས་སྦྱང་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཤེས་རིག་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ལྔ་པའི་ཐོག་སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་དང་རིག་གཞུང། དབྱིན་ཇིའི་སྐད་ཡིག་དང་དེང་རབས་ཀྱི་སློབ་ཚན་ཁག་སློབ་འཁྲིད་གནང་ཕྱོགས་ཐད་ལེགས་བཅོས་དང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་སྒོ་ཇི་ཡོད། སློབ་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ཀུན་སྤྱོད་སློབ་གསོ་དང་སྒྲིག་ལམ་སྲུང་སྐྱོབ་གནང་ཕྱོགས། དེང་རབས་གོང་མའི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལྟ་གྲུབ་ལམ་སྲོལ་དང་མི་འགལ་བར་ལེགས་བཅོས་དང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་སྒོ་ཇི་ཡོད། ྋགོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་བཞིན་དེང་ལུགས་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གྱི་སློབ་གཉེར་སྤེལ་ཐབས་དང་ཁྱད་མཁས་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་གནང་ཕྱོགས་ཇི་དགེ་སྐོར་ལ་གྲོས་བསྡུར་གནང་ཡོད་པ་རེད།
ཐེངས་འདིའི་གྲོས་ཆོད་ཁག་ནི་ནམ་རྒྱུན་སློབ་དེབ་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་ཡིག་ཚད་འཁྱོལ་ཐབས་གཙོ་འདོན་བྱེད་པའི་སྣང་ཚུལ་དེ་འགོག་སྡོམ་དང། བོད་གཞུང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་དགོངས་དོན་འོག་གཏན་འབེབས་གྲུབ་པའི་གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭའི་བསླབ་གཞིའི་རྩ་འཛིན་དེ་སློབ་གྲྭ་ཚང་མས་ལག་བསྟར་གནད་སྨིན་བྱས་ཏེ། སློབ་ཁྲིད་དང་ཡིག་རྒྱུགས་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སློབ་དེབ་ཚད་འཛིན་མི་བྱ་བར་བསླབ་གཞིའི་རྩ་འཛིན་གྱི་དགོངས་དོན་ལག་བསྟར་དགོས་སྐོར་དང། དབྱིན་སྐད་ཡར་རྒྱས་ཡོང་ཆེད་བགྲོ་གླེང་དང། འདྲི་རྩད། གཏམ་བརྗོད་སོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་དབྱིན་སྐད་ནང་སྤེལ་རྒྱུ། ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་དགོངས་དོན་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་གོ་རྟོགས་ཚུལ་བཞིན་ཡོང་སླད་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་འགྲེལ་བརྗོད་དང་དྲིལ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེར་བྱ་རྒྱུ། བོད་མི་རྒན་གཞོན་ཚང་མས་དུས་རྒྱུན་དུ་བོད་སྐད་གཙང་མ་བཀོལ་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུ་ལས། བོད་སྐད་ནང་བསྲེས་ལྷད་མི་ཡོང་བའི་འབོད་སྐུལ་དང། ཁྱད་པར་སློབ་གྲྭའི་དགེ་ལས་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་བསལ་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ། སློབ་གྲྭའི་ནང་རྒྱུན་གཏན་ཡིག་སྐད་བེད་སྤྱོད་གང་ཐུབ་བྱ་རྒྱུ། དགེ་རྒན་ཚད་ལྡན་བསྐོ་བཞག་བྱེད་ཐབས། སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་དགེ་རྒན་སྤྱི་དང། ལྷག་པར་མདུན་ལམ་སློབ་སྟོན་པའི་ངོས་ནས་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཡོང་སླད་སློབ་ཕྲུག་གི་གནས་ཚད་དང། འཇོན་ཐང། རིག་སྟོབས་སོགས་ལ་དཔག་པའི་ལམ་སྟོན་བྱེད་ཐབས། མཐོ་སློབ་ནང་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་སློབ་གཉེར་བ་ཚོར་སློབ་ཡོན་གནང་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། འབྲེལ་ཡོད་ལས་བྱེད་ཀྱིས་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་གཟིགས་རྟོགས་གནང་རྒྱུ། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་དང། སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་བྱེ་བྲག་པའི་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་བྱེད་མཁན་གང་མང་གསོ་སྐྱོང་གནང་ཐབས་སོགས་གྲོས་གཞི་ཆེ་བ་བཞིའི་ཁོངས་སུ་གྲོས་ཆོད་སྣེ་མང་བཞག་ཡོད་པ་རེད། 
ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྙན་ཐོའི་ནང་འཁོད་གསལ་ལྟར་ན། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཁུལ་དུ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་སུ་དེབ་འགོད་ཡོད་པའི་གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ད་ལྟའི་ཆར་སྔོན་འགྲོའི་སྡེ་ཚན་ཁག་ཟུར་དུ་མ་བརྩིས་པའི་སློབ་གྲྭ་ཁག་༧༧ དང༌། དེ་དག་ཏུ་སློབ་ཕྲུག་ཕོ་མོ་གྲངས་༢༦༩༦༥ ཡོད་པ་དང། དེའི་ནང་སློབ་ཕྲུག་གི་རྩ་འབོར་གྱི་བརྒྱ་ཆ་༡༢ རྒྱ་བལ་ཡུལ་མིའི་ཕྲུ་གུ་དང༌། བརྒྱ་ཆ་༡༩ བོད་ནས་གསར་འབྱོར་ཕྲུ་གུ། བརྒྱ་ཆ་༦༩ སྐྱབས་བཅོལ་བོད་ཕྲུག་ཡིན་འདུག སློབ་གྲྭ་དེ་དག་ཏུ་དགེ་ལས་གྲངས་༢༣༨༤ ཡོད་ཁོངས་ནས་བོད་རིགས་དགེ་ལས་གྲངས་༡༧༤༦ ཡོད། གོང་ཞུས་གྲངས་ཐོའི་ནང་མེད་པ་སློབ་ལོ་བརྒལ་བའི་དམིགས་བསལ་སློབ་ཁང་ཤེས་རབ་དགའ་ཚལ་སློབ་གླིང་དུ་ད་ལྟ་སློབ་ཕྲུག་གྲངས་༤༨༩ དང་དགེ་ལས་གྲངས་༥༤ ཡོད་པ་རེད།
གཞི་རིམ་སློབ་གྲོན་རོགས་སྐྱོར་ནི། ཕྱི་ལོ་༡༩༦༣ ལོའི་བོད་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེའི་ནང་རང་ལོ་༡༤ བར་སློབ་སྟོན་གླ་ཡོན་རིན་མེད་ཐོག་ནས་སློབ་སྦྱོང་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དགོས་དང༌། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༡ ལོའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་རིན་པོ་ཆེའི་ནང་སློབ་ལོ་སོན་པའི་སློབ་ཕྲུག་ཚང་མར་སློབ་སྦྱོང་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དགོས་གསལ་བ་རྣམས་ཕྱག་ལེན་གང་ལེགས་འཁེལ་བཞིན་ཡོད་མུར། ཕྱི་ལོ་༢༠༠༤ ལོར་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་གཞི་རིམ་གྱི་ཤེས་ཡོན་སྲིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་བྱུང་བའི་ནང་གཞི་རིམ་འཛིན་གྲྭ་༡༢ པ་བར་སློབ་ཕྲུག་ཚང་མར་རང་གི་ཁྱིམ་ཚང་ནས་སློབ་སྟོན་གླ་ཡོན་འབུལ་མི་དགོས་པའི་ སློབ་སྦྱོང་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དགོས་གསལ་ཡོད་པ། སློབ་གྲྭའི་འཛིན་སྐྱོང་སྡེ་ཚན་སོ་སོ་ནས་ཕྱག་ལེན་འཁེལ་ཐབས་གནང་དགོས་སྐོར་ཞིབ་གསལ་ལམ་སྟོན་བཀོད་ཁྱབ་ཞུས་དོན་ལྟར། སློབ་གྲྭ་ཕལ་མོ་ཆེས་ཕྱག་བསྟར་གནང་མུས་ཡིན། སློབ་སྟོན་གླ་ཡོན་མ་ཡིན་པའི་ཟས་གོས་གནས་མལ་སོགས་ཀྱི་གླ་ཡོན། སློབ་སྡེ་སོ་སོའི་ཕྲུ་གུའི་ཁྱིམ་ཚང་ནས་བསྡུ་བཞེས་གནང་བཞིན་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕལ་ཆེ་བ་འགྲོ་སོང་ངོ་མ་ལས་ཆུང་བ་ཡོད་ཅིང༌། དངོས་སོང་ཁ་མ་འདུམས་པ་རྣམས་སློབ་སྡེ་སོ་སོས་ཁ་སྐོང་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
སློབ་ཕྲུག་ཉམ་ཐག་ལ་འཚོ་སྣོན་རོགས་སྐྱོར་ནི། ཁྱིམ་ཚང་ཉམ་ཐག་ཅན་གྱི་ཕྲུ་གུའི་སློབ་གྲོན་རོགས་སྐྱོར་ཆེད། རྒྱ་གར་གཞུང་ནས་གཏན་སློབ་སློབ་ཕྲུག་གྲངས་༡༡༠༤ ལ་སློབ་གྲོན་ཆ་ཚང་གནང་མུས་དང༌། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་གཏན་སློབ་སློབ་ཕྲུག་གྲངས་༢༠༩༥ ལ་སློབ་གྲོན་ཆ་ཚང་དང་སློབ་ཕྲུག་གཞན་༣༡༠ ལ་འཚོ་སྣོན་དང་སློབ་དོད་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད། བོད་ཁྱིམ་གཉིས་ནས་སློབ་བཞེས་གནང་བའི་ཉམ་ཐག་སོགས་ཀྱི་བཙན་བྱོལ་བུ་ཕྲུག་གྲངས་༣༧༨༢ ལ་སློབ་གྲོན་ཆ་ཚང་གནང་མུས་དང༌། ཉིན་སློབ་སློབ་ཕྲུག་གྲངས་༡༣༦༦ ལ་སློབ་གྲོན་གཏོང་མུས་རེད་འདུག བལ་ཡུལ་གྱི་གངས་ཅན་བདེ་རྩའི་ཚོགས་པ་དང་སློབ་གྲྭ་སོ་སོའི་འཛིན་སྐྱོང་བཅས་བརྒྱུད་བལ་ཡུལ་ཁུལ་གྱི་བཙན་བྱོལ་བོད་ཕྲུག་གྲངས་༧༠༠ སྐོར་ལ་སློབ་ཡོན་རོགས་སྐྱོར་གནང་མུས་རེད་འདུག།
བོད་ནས་གསར་འབྱོར་སློབ་ཕྲུག་བདག་སྐྱོང་ནི། ཕྱི་ལོ་༡༩༨༠ ནས་ད་བར་བོད་ནས་གསར་དུ་འབྱོར་བའི་སློབ་གྲྭའི་ལོ་ཚད་ཅན་ཕྲུ་གུ་གྲངས་༡༣༩༢༢ བོད་ཁྱིམ་གཉིས་སུ་སློབ་འཇུག་བྱུང་ཡོད་པ་ནས། སློབ་ཕྲུག་གྲངས་༤༩༢༧ ད་ལྟ་བོད་ཁྱིམ་གཉིས་སུ་ཡོད་མུས་དང༌། དེ་དག་ལ་བོད་ཁྱིམ་གཉིས་ནས་གཟིགས་སྐྱོང་དང་སློབ་གྲོན་ནར་གཏོང་གནང་མུས་རེད། དེ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ ནས་ད་བར་སློབ་གྲྭའི་ལོ་ཚད་བརྒལ་བའི་གསར་འབྱོར་གཞོན་སྐྱེས་གྲངས་༦༤༠༢ ཤེས་རབ་དགའ་ཚལ་སློབ་གླིང་དུ་སློབ་འཇུག་བྱུང་ཡོད་པ་ནས། སློབ་ཕྲུག་གྲངས་༤༨༩ ད་ལྟ་སློབ་ཁང་དེར་ཡོད་མུས་དང༌། དེ་དག་ལ་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་རང་གཞུང་ནས་སློབ་གྲོན་ནར་གཏོང་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད། མཐོ་སློབ་སློབ་ཡོན་རོགས་སྐྱོར་ནི་བར་ལམ་ནས་བཟུང་ལོ་རེར་འཛིན་རིམ་༡༢ པ་ཐོན་མཁན་སློབ་ཕྲུག་གྲངས་༡༠༠༠ བརྒལ་བཞིན་ཡོད་པ་དང༌། འདི་ལོ་༢༠༠༩ ལོར་འཛིན་རིམ་༡༢ ཐོན་མཁན་གྲངས་༡༢༠༠ བྱུང་འདུག སློབ་ཐོན་གྲངས་འབོར་དེའི་ཕྱེད་ཀ་ཙམ་བོད་ཁྱིམ་གཉིས་ནས་ཡིན་ཞིང༌། ཁོང་ཚོ་ཕལ་མོ་ཆེར་བོད་ཁྱིམ་གཉིས་རང་ཁུངས་ནས་མཐོ་སློབ་སློབ་ཡོན་ཐོབ་བཞིན་ཡོད། གཞན་རྒྱ་གར་བོད་སློབ་འཛིན་ཚོགས་དང༌། སཾ་བྷོ་ཊ་བོད་སློབ་ཚོགས་པ། བལ་ཡུལ་གངས་ཅན་བདེ་རྩ། ཀལ་མན་ཊོན་གཞིས་སློབ་བཅས་ཀྱི་སློབ་གྲྭའི་ཁོངས་ནས་ཐོན་པའི་སློབ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་མཐོ་སློབ་སློབ་ཡོན་ཐོབ་ཁུངས་གཙོ་བོ་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་དང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་གཉིས་ཡིན་ཞིང༌། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་ནས་ལོ་རེར་སློབ་ཡོན་གསར་པ་གྲངས་༢༠ རེ་དང༌། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ལོ་རེར་སློབ་ཡོན་གསར་པ་གྲངས་༡༥༠ ཙམ་རེ་གནང་བཞིན་ཡོད། མདོ་དོན་ལོ་རེའི་འཛིན་རིམ་༡༢ པའི་སློབ་ཐོན་པ་རྣམས་ཀྱི་གསུམ་ཆ་གཉིས་ཙམ་ལ་ཁུངས་གང་རུང་ནས་མཐོ་སློབ་སློབ་ཡོན་ཐོབ་བཞིན་ཡོད་སྐོར་སོགས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད།།
