ལམ་བར་དུ་བོད་གླེང་བ།
ངེད་ གཉིས་མ་གཏོགས་བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་རིང་ལ་ཁོམ་ནས་བསྡད་ཡོད་མཁན་མི་འདུག ཕལ་ཆེ་བ་ལ་གཟའ་མཇུག་མ་གཏོགས་གུང་གསེང་མེད་པ་དང་། ཁ་ཤས་ཤིག་རང་རང་གི་ལས་བྲེལ་གྱི་དབང་གིས་ངེད་གཉིས་དང་ལྷན་དུ་སྤྲོ་གསེང་དུ་ བསྐྱོད་ཐུབ་མེད་པའི་སྐོར་སོགས་གླེང་གི་འདུག གང་ལྟར། ཡོང་མཁན་དག་ངེད་གཉིས་ཀྱིས་ཁ་པར་བཏང་ནས་ཕེབས་རོགས་ཞུ། ངེད་གཉིས་དེ་རིང་ལམ་དུ་ཆས་ཀྱི་ཡོད་ཟེར་ནས་ཅ་དངོས་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བསྡུ་གསོག་ བརྒྱབ་དེ་ངེད་གཉིས་རླངས་འཁོར་ནང་ལམ་དུ་མ་ཆས་གོང་། ངེད་གཉིས་ཀྱི་རླངས་འཁོར་སྒང་དུ་དུས་རྒྱུན་དུ་བོད་སྐྱོབས་རོགས་ཟེར་བའི་ དབྱིན་ཡིག་གི་སྤྱར་བྱང་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང་། དེ་རིང་ངས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ཞིག་རླངས་འཁོར་གྱི་ཟུར་དེར་བཏགས་ནས་ངེད་གཉིས་ ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ལམ་ལ་བུད་པ་ཡིན།
ལམ་བར་དུ་ ང་རང་གིས་རླངས་འཁོར་གྱི་སྒེའུ་ཁུངས་ལས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་དེ་རླུང་ཤུགས་ཀྱིས་ ལྷབ་ལྷབ་གཡོ་བཞིན་པ་དེར་བལྟ་ཞོར་དུ་རང་ཉིད་ལ་རྒྱབ་ཁབ་ཞིག་ཡོད་ན་རང་གི་རྒྱལ་ དར་དེ་གང་སར་བཙུགས་ཆོག་མོད། རེད་དེ། དེ་རིང་ང་རང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ཞིག་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་མཐོང་མྱོང་མེད་པའི་ས་ཞིག་ ནས་རང་གི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དར་ཆ་རང་གི་རླངས་འཁོར་སྟེང་ནས་རླུང་གི་བསྐྱོད་པ་མཐོང་ དུས་ཀྱང་། སེམས་ལ་སྤྲོ་སྣང་ཞིག་སྐྱེ་ཞོར་དུ་འཁྲིས་ཀྱི་རང་གི་བུ་མོ་བལྟ་ཞོར་དུ་བསམ་ གཞིགས་མང་བོས་དུ་དགའ་རོགས་མར་ཁ་བརྡ་རེ་བྱེད་ཞོར་དུ་སྣུམ་ནག་གི་གཞུང་ལམ་ སྟེང་ནས་མུ་མཐུད་དུ་ཕྱིན་པ་ཡིན།
ལམ་བར་དུ་ ཁོ་མོའི་ཉེ་འབྲེལ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་སོང་ནས་དེ་རུ་ངལ་གསོ་ཞིག་བྱེད་ཀྱིན་མངར་ ཟས་ཀྱི་རིགས་ཁ་ཤས་ཤིག་ཟ་ཞོར་དུ་ང་ཚོས་ཁ་བརྡ་བྱས་པ་ཡིན། རྒན་པོ་དེ་ནི་ལོ་ན་དྲུག་བཅུ་ལས་བརྒལ་ཡོད་པ་དང་། ཁོ་རང་གི་ཆེད་ལས་ནི་རྒྱལ་ཁབ་འདིའི་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་སོ་ནམ་སློབ་སྤྱོང་གི་ སྐོར་ལ་ཁོ་རང་ལོ་ངོ་གཉིས་ཀྱི་གོང་བར་དུ་ཤར་ཏུ་ཀི་སི་ཐན་ལ་ལས་ཀ་བྱེད་དུ་སོང་ བ་ཞིག་རེད་འདུག་པ་དང་། ཁོ་རང་གི་རྒན་མོས་ཀྱང་དེ་མཚུངས་དེ་ནས་རྒན་པོའི་དྲིན་ལ་ཞོར་དུ་དེ་ནས་སྐྱིད་ རྒྱབ་དེ་བསྡད་པ་ཞིག་རེད་འདུག རྒན་མོས་དེས་རྒྱ་སྐད་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཁྱོད་བདེ་མོ་ཟེར་བ་དང་རྒྱ་སྐད་ཁ་ཤས་ཤིག་ ཤེས་ཀྱི་འདུག
རྒན་མོས་ ང་རང་ལ་ཁྱེད་རང་གིས་རང་གི་བུ་མོ་རང་གི་སྐད་བཤད་ཀྱི་ཡོད་དམ་ཟེར་ནས་དྲིས་ སོང་། ངས་ཡིན་ང་རང་གི་སྐད་རྒྱུན་དུ་བཤད་ཀྱི་ཡོད། ཁོ་རང་གི་ཨ་མས་རྒྱུན་དུ་ཧེས་པོས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ངེད་གཉིས་ཀྱི་བར་ནས་དབྱིན་སྐད་ཀྱི་ཁ་བརྡ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། ཡང་བསྐྱར་ཁོ་མོས་དེས་ན་ཁྱེད་རང་གི་སྐད་དེ་ནི་རྒྱ་སྐད་རེད་མོད་ཟེར།
སྐབས་དེར་ ངས་ཁོ་མོ་བོད་ནི་རྒྱ་དང་སྐད་ཡིག་གོམ་གཤིས་གང་ཕྱོགས་ནས་ཐ་དད་ཡིན་པ་དང་རྒྱལ་ ཁབ་ཀྱང་གཅིག་པ་མ་རེད། དེང་དུས་སུ་ཁྱེད་ཅག་གིས་དུས་རྒྱུན་དུ་ཐོས་བཞིན་པ་དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་ བསྒྲགས་བྱས་པ་དེ་དག་རེད། དེ་དག་ལ་གལ་སྲིད་ཡིད་ཆེས་བྱས་པ་ཡིན་ན་ནི། ང་རང་ཡང་བོད་མ་ཡིན་པ་ཆགས་པ་རེད་ཅེས་ཞུས་པ་ཡིན། དེ་དུས་ཁོ་མོས་ངས་ཁྱེད་རང་ལ་དེ་ལྟར་བཤད་པ་དེས་ཁྱེད་རང་ཁོང་ཁྲོ་སྐྱེ་སོང་ངམ་ ཟེར། ངས་དཔེ་མི་སྲིད། དེ་འདྲ་ཙམ་གྱིས་ང་རང་ཁོང་ཁྲོ་ཞིག་གཏན་ནས་སྐྱེ་མི་སྲིད། ཁྱེད་རང་གིས་མ་ཤེས་པ་རེད། ངས་དེ་ལ་འགྲེལ་བཤད་ཙམ་ཞུས་པ་ཡིན།
དེ་དུས་ རྒན་པོ་དེས་ང་རང་ལ་ངའི་ནང་མིའི་སྐོར་དྲིས་སོང་། ངས་རང་གི་ནང་མིའི་སྐོར་ཞིབ་དུ་ཞུས་པ་ཡིན། དེ་དུས་ཁོས་ང་རང་ལ་ས་ཁྲ་ཞིག་ཁུར་ཡོང་ནས་ཁྱེད་རང་གི་ཕ་མ་ཚོ་གང་ནས་ཡོང་བ་རེད་ ཟེར། ངས་ས་ཁྲའི་སྟེང་གི་བོད་ཟེར་བ་དེ་ཡི་སྐོར་ལ་ཞིབ་དུ་བལྟས་ཀྱང་། སྟོད་ཕྱོགས་ཙམ་ལ་རྒྱ་ནག་གི་ཞིས་ཙང་{ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་བོད།}མ་གཏོགས་རྙེད་ཀྱི་མི་འདུག་སྟབས། ངས་རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ལན་ཀྲུག་ཟེར་བ་དེ་རྙེད་སོང་བས། ང་རང་དེ་ཡི་ཐག་ཉེ་ནས་ཡོང་བ་རེད་ཅེས་བཤད་དུས། ཁོས་མགོ་བོ་ཐད་དུ་གཡུགས་ནས། དེ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ས་དཀྱིལ་ཞིག་རེད་ཟེར། ངས་དེ་འདྲ་གཏན་ནས་མིན་ཚུལ་དང་གལ་སྲིད་དེ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་དགོས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ནི་ ང་རང་ཡང་བོད་མིན་པ་ཆགས་པ་རེད་ལ། ང་རང་གི་ཕ་མ་དེ་ཚོ་ཡང་བོད་མ་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་དུས་ངས་རྒྱ་སྐད་བཤད་པ་དང་རྒྱ་ཡིག་འབྲི་བ་སོགས་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ ཡོད་མོད། དེ་འདྲ་ཞིག་གཏན་ནས་མིན། ལྷག་པར་དུ་ཁྱེད་རང་གི་ད་ལྟ་གསུངས་བས་ཞ་ཧོ་ཞན་{བསང་ཆུ་རྫོང་། བླ་བྲང་། }ཟེར་བ་དེ་ནི་རྒྱ་མིང་ཡིན་པ་དང་། ང་རང་གི་སྐྱེ་ཡུལ་ཡང་རེད། དེ་རུ་དགོན་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་འདུག་ཟེར་བ་དེ་ནི་བོད་ཡུལ་རེད་ལ། དེ་ནས་མར་ས་ལེ་བར་དྲུག་བཅུ་བདུན་བཅུ་མཚམས་སུ་རྒྱ་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་དུས་ནམ་ཡང་དེ་རུང་རྒྱ་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་སུ་འཁེལ་ཡོད་པ་ གཏན་ནས་གླེང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད།
རྒན་པོ་ དེས། དེས་ན་ཁྱེད་ཅག་ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་རེད་མོད། ངས་དེ་ནི་ད་ལྟ་ཁྱེད་ཅག་གི་རྒྱ་ནག་མི་མང་གི་གཏམ་དཔེ་ལ་སྐྱག་རྫུན་ཞིག་བདེན་ པར་གཏོང་དགོས་པ་ཡིན་ན་ཐེངས་བརྒྱ་ལ་ཤོད་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། ཁོང་ཚོས་དུས་རྒྱུན་དུ་ཆབ་བསྒྲགས་འདྲ་མིན་བྱས་པ་དེར་ཡིད་ཆེས་བྱས་པས་རེད་ལ། ལྷག་པར་དུ་ཁྱེད་ཅག་གིས་དུས་རྒྱུན་དུ་ཚོང་དང་ཁེ་ཕོག་མ་གཏོགས་འགྲོ་བ་མིའི་ སྐྱིད་སྡུག་ལ་བསམ་བློ་མ་བཏང་བས་སྐད་ཆ་རེད། ལོ་རྒྱུས་སྟེང་ནས་བོད་འདི་རང་བཙན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ནི་སུས་ཀྱང་ འགྱུར་བ་གཏོང་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་དེང་སང་ང་ཚོའི་མི་དམངས་བཙན་གནོན་འོག་ཡོད་པ་དེར་བོད་བཙན་བྱོལ་ གཞུང་དང་རྒྱ་གཞུང་བར་ཐེངས་མང་གྲོས་མོལ་བྱས་ཀྱང་། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་སྲིད་གཞུང་གིས་སྐད་ཆ་ཡག་པོ་ཞིག་གཏན་ནས་བཤད་མེད་པ་རེད། ང་ཚོས་དངོས་ནས་༧གོང་ས་མཆོག་གི་ལམ་སྟོན་འོག་བདུན་བཅུ་དོན་དགུ་ལོ་ནས་གཉིས་ཕན་ གྱི་ལམ་ལ་ཞུགས་ཡོད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་ཕྱོགས་ནས་དེ་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་གཏན་ནས་གནང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན།
སྐབས་དེར། རྒན་མོས་དེ་ནི་བདེན་པ་རེད་དམ་ཟེར་ནས་ཁོས་རྒན་པོ་ལ་དྲིས་སོང་། རྒན་པོས་རེད་རེད། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྟེང་ནས་རྒྱ་བོད་གཉིས་གཏན་ནས་རིག་གཞུང་དང་གོམ་གཤིས་གང་ཡིན་ཡང་ མི་འདྲ་བ་རེད་ཅེས་བཤད་སོང་། དེ་དུས་ངས་ཀྱང་རང་གི་ཁུར་རོ་ཞིག་རྒྱབ་ནས་བླངས་པ་ལྟར། ཁ་རོག་གེར་རང་གི་བུ་མོ་ལ་རྩེད་རོགས་འདྲ་བྱས་དེ་ཁོང་ཚོས་སྐད་ཆ་དོན་དག་མེད་པ་ འགའ་ལ་རྣ་བ་གཏད་དེ་བསྡད་པ་ཡིན།
ས་རུབ་ཁར་ ངེད་གཉིས་སླར་ཡང་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ལམ་ལ་ཆས་དགོས་སྟབས། མི་ཚང་དེ་ནས་སྒོ་རུ་བུད་དེ་ཡོང་དུས། ཨ་མ་རྒན་མོ་དེ་ངེད་གཉིས་བསྐྱེལ་དུ་ཡོང་ནས་ང་རང་ལ་བདེ་མོ་བྱོས། རྗེས་ཕྱོགས་ག་དུས་ཁོམ་ན་ངེད་ཚང་དུ་ཤོག དགའ་བསུ་ཡོད་ཟེར་བ་དང་ངའི་འགྲམ་ངོས་སུ་ཁོང་ཚོའི་ལུགས་སྲོལ་ལྟར་འོ་ཞིག་བྱས། དེ་དུས་ང་ཚོ་རླངས་འཁོར་གྱི་འགྲམ་དུ་སླེབས་ཡོད། ངས་ཁོ་མོ་རང་གི་རླངས་འཁོར་སྟེང་གི་རྒྱལ་དར་བསྟན་ནས། འདི་ང་ཚོ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་རེད་ཅེས་བཤད་པ་ཡིན།