རྒྱལ་སྤྱི།

ཕྱི་ལོ་༡༩༥༠ ནང་ཀོ་རི་ཡའི་དམར་ཤོག་དང་དམངས་གཙོའི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ཤོག་ཁག་གཉིས་བར་རྩོད་རྙོག་བྱུང་ནས་ཀོ་རི་ཡ་ལྷོ་བྱང་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་ཁ་གྱེས་ཤིང་། དུས་དེ་ནས་བཟུང་ལྷོ་བྱང་ཀོ་རི་གཉིས་བར་མི་མཐུན་པའི་གནད་དོན་ཡང་ཡང་བྱུང་། ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ་ལ་ཨ་རིས་གཙོས་པའི་ནུབ་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཚོས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ལ། བྱང་ཀོ་རི་ཡ་ལ་རྒྱ་ནག་གཙོས་པའི་ཨུ་རུ་སུ་དང་ཨི་རན་སོགས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། རྒྱུ་མཚན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷོ་བྱང་ཀོ་རི་ཡ་གཉིས་བར་འཆམ་མཐུན་ཞིག་གཏན་ནས་ཡོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པར། དམག་འཁྲུག་སྐབས་སུ་ཕྱོགས་སོ་སོ་ནས་དམག་མི་མང་པོ་ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་མི་ལོ་མང་པོའི་རིང་བཙོན་འཇུག་གིས་དཀའ་སྡུག་ཚད་མྱོང་ཡོད་འདུག་པར་བརྟེན། (Ahn Hak-sop)ཟེར་བའི་བྱང་ཀོ་རི་ཡའི་དམག་མི་ཟུར་པ་ད་ལྟ་ལོ་ན་༩༥

ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༤ ལོའི་འགྲོ་བ་མིའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་སྙན་ཐོ་ཞིག་བཏོན་པའི་ནང་། བོད་ནང་ཁྲིམས་མཐུན་མ་ཡིན་པའི་བཙོན་འཇུག་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་དམ་དྲག། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་ལ་རྒྱལ་མཚམས་ལས་བརྒལ་བའི་དྲག་གནོན་བཅས། བོད་མིའི་རང་དབང་བརྩིས་མེད་རྡོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པར་བརྗོད་འདུག ཕྱི་ལོ་༢༠༢༥ ཟླ་༨ ཚེས་༡༣

བདུན་ཕྲག་འདིའི་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བློན་རྒྱ་གར་དུ་ཡོང་ནས་རྒྱ་གར་གྱི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ཅིག་དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་བར་ཚོང་འབྲེལ་དང་། ཧིན་བོད་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་གྲོས་མོལ་བྱས་ནས་གྲོས་མཐུན་མང་པོ་ཞིག་བཞག་འདུག  ཕྱི་ཚེས་༡༩ ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་དུས་བབ་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། བདུན་འདིའི་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བློན་ཝང་ཡེ་རྒྱ་གར་དུ་ཡོང་ཞིང་། ཉིན་དེར་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བློན་གྱིས་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཇེ་ཤང་ཀར་(Jaishankar)་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱས་པ་དང་། ཁ་སང་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་རྒྱ་གར་གྱི་བདེ་སྲུང་སློབ་སྟོན་པ་ཨ་ཇི་ཐི་དྷོ་ཝལ་(Ajit Doval )དང་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་ཧིན་བོད་ས་མཚམས་སྐོར་གྲོས་མོལ་ཐེངས་༢༤

ཨ་རིས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་ལས་ཀ་བྱས་པ་དང་། དུས་བཀག་ལས་བརྒལ་ནས་ཨ་རིའི་ནང་བསྡད་པ། དེ་བཞིན་དྲག་སྤྱོད་རིང་ལུགས་དང་འབྲེལ་བའི་སློབ་མའི་མཐོང་མཆན་༦༠༠༠ ལྷག་ཕྱིར་འཐེན་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག། ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༩ ཉིན། རྒྱ་གར་གྱི་༼THE HINDU ༽

ཁ་སང་གཟའ་ཟླ་བའི་ཉིན་ཡུག་རེན་གྱི་སྲིད་འཛིན་དང་། ཡོ་རོབ་ཀྱི་གནད་ཡོད་འགོ་ཁྲིད་འགའ་ཤས་བཅས་ཨ་རིའི་ཕོ་བྲང་དཀར་པོར་འབྱོར་ཏེ། ཡུག་རེན་དང་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གཙོས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཚོར་ཐུག་འཕྲད་ཀྱིས་དམག་འཁྲུག་མཚམས་འཇོག་ཆེད་གྲོས་མོལ་བྱས་ཡོད་འདུག་ཅིང་།  སྐབས་དེར་ཨ་རིས་ཡུག་རེན་གྱི་བདེ་འཇགས་ལ་འགན་འཁུར་རྒྱུའི་ཁས་ལེན་དང་ཡུག་རེན་གྱིས་དེར་མདུན་བསྐྱོད་ཆེན་མོ་ཞེས་བསྟོད་བསྔགས་བྱས། མགྱོགས་མྱུར་ཨ་རི་དང་ཡུག་རེན། དེ་བཞིན་ཨུ་རུ་སུ་བཅས་ཀྱི་སྲིད་འཛིན་དབར་ཐུག་འཕྲད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ་སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༩ ཉིན། རྒྱ་གར་གྱི་དུས་བབ་དང་ཉིན་རེའི་ཡིག་ཟམ་གཙོས་པའི་གསར་ཁང་ཁག་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན།

རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་བར་ཧིན་བོད་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་དང་འབྲེལ་གདོང་ཐུག་ཡང་ཡང་འབྱུང་གི་ཡོད་ཀྱང་། འདས་པའི་ལོ་ཤས་རིང་ཕྱོགས་གཉིས་ཀྱི་ཕྱི་འབྲེལ་དང་ཚོང་འབྲེལ་སོགས་ཡག་ཏུ་ཕྱིན་ནས་དེ་རིང་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་༤་༡༥ ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བློན་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་ཡོང་རྒྱུ་ཡིན་འདུག  ཕྱི་ཚེས་༡༧ ཉིན་ཧིན་དཱུ་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། དེ་རིང་ཕྱི་ཚེས་༡༧ ཉིན་གྱི་ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་༤་༡༥ ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་བློན་ཝང་ཡེ་རྒྱ་གར་ནང་བསླེབ་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་པ་དང་། རྒྱ་གར་ནང་ཉིན་གཉིས་རིང་རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་མུ་དྷི་དང་ཕྱི་སྲིད་བློན་ཆེན་ཇེ་ཤང་ཀར།

ཧོང་ཀོང་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་གྲགས་ཅན་ཇེམ་མི་ལེའེ་ལ་(Jimmy Lai)རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ཁབ་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་ཟེར་བ་དེའི་འོག་ནས་ཚེ་བཙོན་གྱི་ཁྲིམས་ཐག་གཅོད་སྲིད་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་འདུག་ཅིང་། དེ་རིང་ཁོང་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྲིམས་ཞིབ་མཐའ་མ་དེ་བྱེད་རྒྱུ་ཡིན་འདུག ཕྱི་ཚེས་༡༤ ཉིན་བྷི་བྷི་སིའི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། དེ་རིང་གཟའ་ཕུར་བུའི་ཉིན་ཧོང་ཀོང་གི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་དང་། ཚོང་པ་གྲགས་ཅན། ཀུ་ཤུ་ཞེས་པའི་གསར་ཁང་གི་བདག་པོ་(Jimmy Lai)ཞེས་པ་ཁོང་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༠

ཉེ་ཆར་ཐེ་ལན་ཌིའི་ནང་སྒྱུ་རྩལ་པའི་དུས་སྟོན་ཞིག་འཚོགས་ཡོད་འདུག་ཅིང་། སྐབས་དེ་དུས་བོད་པ་གཙོས་པའི་ཧོང་ཀོང་དང་། ཡུ་གུར་བཅས་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་པ་ཚོའི་རི་མོ་དག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་གནོན་ཤུགས་འོག་ཕྱིར་བསྡུ་བྱེད་བཅུག་འདུག ཕྱི་ཚེས་༡༡ ཉིན་(The Print)ཟེར་བའི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཟླ་༧ པའི་ཚེས་༢༤ ཉིན་ནས་ཐེ་ལན་ཌིའི་རྒྱལ་ས་སྦེང་ཀོག་ནང་མཐའ་མཚམས་བརྒལ་ནས་མཉམ་ལས་བྱེད་མཁན་གྱི་དབང་འཛིན་སྲིད་གཞུང་སྐོར་གྱི་འགྲེམས་སྟོན་ཞེས་པ་ཞིག་འགོ་འཛུགས་བྱས་ཡོད་འདུག་ཀྱང་།

ཉེ་ཆར་ཅེག་གི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་ལ་དྭགས་སུ་༧གོང་ས་༧སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་མཇལ་བཅར་ཞུས་པ་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་དང་ཡང་མཇལ་འཕྲད་ཞུས་ཏེ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་བརྟེན། དེས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ཁོང་ཁྲོ་ཆེན་པོ་བསླངས་ཏེ་སྲིད་འཛིན་ཁོང་དང་འབྲེལ་བ་ཡོངས་རྫོགས་བཅད་ཡོད་པར་བརྗོད་འདུག ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡༢ ཉིན། ཨེ་པི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་གསལ་ལྟར་ན། བདུན་འདིའི་རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཅེག་ཁེའི་སྲིད་འཛིན་པེ་ཊར་པ་ཝེལ་༼Petr Pavel༽

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡུ་གུར་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་ཧོ་ཏན་(Hotan)དང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་གཉིས་བར་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་ཅིང་། མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་དེ་རྒྱ་དཀར་ནག་གཉིས་བར་རྩོད་གཞི་ཅན་གྱི་ཨག་སའེ་ཅིན་(Aksai Chin)ཟེར་བའི་ས་ཁུལ་དེའི་བརྒྱུད་ནས་བཟོ་རྒྱུ་ཡིན་འདུག་པར་བརྟེན། རྒྱ་གར་གྱིས་དེ་བདེ་སྲུང་ལ་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་མཐོང་གི་ཡོད་འདུག  ཕྱི་ཚེས་༡༡ ཉིན་ལྷོ་རྒྱ་ནག་ཞོགས་པའི་ཆ་འཕྲིན་གྱིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་དང་ཡུ་གུར་གྱི་ས་ཆ་ཧོ་ཏན་(Hotan)གཉིས་བར་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་ཞིག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ་གཞུང་འབྲེལ་གྱིས་འགོ་བཙུགས་ཟིན་འདུག་ཅིང་། མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་བཟོ་སྐྲུན་བྱེད་མཁན་ཚོང་གཉེར་ཁང་ཞིག་ལ་སྤྲད་ཡོད་འདུག གོང་གསལ་གྱི་མེ་འཁོར་ལྕགས་ལམ་དེའི་འཛུགས་སྐྲུན་ཆེད་དུ་ཁྱོན་རྒྱ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་༩༥