ཆེད་བརྗོད།

    བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་བོད་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཞི་བའི་སྒེར་ལངས་བྱས་ནས་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་གྱི་ཉིན་མོར་མི་ལོ་ལྔ་བཅུའི་རིང་གི་བོད་རྒྱའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གནས་བབས་ལ་ཕྱི་མིག་ཅིག་བལྟས་ན། རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་བོད་ཡུལ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བཙན་འོག་དང་དམ་དྲག་གི་འོག་ཏུ་བཅུག་ཐུབ་ཡོད་ཀྱང༌། ཕྱོགས་གཅིག་ནས་མི་ལོ་༥༠ རིང་བོད་ཀྱི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་གོམ་ཁ་གཏན་ནས་ལྷོད་མ་མྱོང་བས་རྒྱ་དམར་གཞུང་ལ་མཚོན་ན་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་ལྕགས་ཀྱི་ཐོ་ལུམ་ཞིག་ཁོག་ཏུ་མིད་པ་དང་མཚུངས་པར་གཏན་ནས་ཞུ་མ་ཐུབ་པར་ཁོག་པའི་ནང་གི་ན་ཚ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་བཤལ་སྐྱུག་གང་རུང་ཞིག་མི་བྱེད་ཐབས་མེད་དུ་གྱུར་ཡོད། ད་ལྟའི་དུས་འདིར་རྒྱ་དམར་གཞུང་གི་ངོས་ནས་བོད་པ་མང་པོ་ཞིག་ལ་བཙན་གནོན་གྱི་འོག་ནས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཡག་པོ་ཡོད་པ་དང༌། རྒྱ་དམར་གཞུང་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཡིན་ཚུལ་སོགས་ངག་སྐྱོར་བཏང་ནས་ཚོགས་འདུ་དང་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཏུ་བཤད་བཅུག་བཞིན་ཡོད་མོད།

བོད་རང་བཙན་ཤོར་བ་ནས་བཟུང་བོད་རིགས་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བཙན་གནོན་ལ་ངོ་རྒོལ་རབས་དང་རིམ་པ་བྱས་ཡོད་ལ། རྒྱ་གཞུང་གིས་ལོ་ནས་ལོར་མུ་མཐུད་དམ་དྲག་དང་མནར་གཅོད་སྣ་ཚོགས་བྱས་པ་དང༌། ལྷག་པར་དུ་ལོ་སྔོན་མའི་ནང་བོད་ས་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་ནས་གཅིག་གྱུར་གྱིས་ཡར་ལངས་བྱས་པར་བརྟེན་རྒྱ་གཞུང་གིས་སྔར་ལས་ལྷག་པའི་དམ་དྲག་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་པས། བོད་རིགས་མི་མང་གི་སེམས་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་དཀའ་ངལ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྨ་ཁ་ད་དུང་སོས་མེད་པས། འདས་ཟིན་པའི་ལོ་འདིའི་ནང་དམར་གསོད་བཙོན་འཇུག་གི་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ག་ཚོད་ཅིག་བྱུང་ཡང༌། ལོ་འདིའི་ནང་དུའང་ས་ཆ་མང་པོ་ཞིག་ནས་ཡར་ལངས་ཀྱི་ལས་འགུལ་འགྲོ་བཞིན་པས་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་འབོད་སྒྲ་འདི་དྲག་གནོན་ལ་བརྟེན་ནས་འཇགས་མི་ཐུབ་པ་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དུ་གྱུར་ཡོད། བོད་ནང་དུ་རང་དབང་མེད་པ་དང༌། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྲོད་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང༌།

  ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཡར་རྒྱས་སུ་གཏོང་དགོས་པ་དང༌། དེའི་སྐོར་ལ་དོ་སྣང་དང་འབད་བརྩོན་བྱེད་མཁན་ཡང་གང་མང་ཡོད། བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཡར་རྒྱས་འགྲོ་བའི་འགོག་རྐྱེན་ཆེ་ཤོས་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་དང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་དུ་གཏོང་རྒྱུའི་སྲིད་བྱུས་ངན་པ་ཞིག་བཟུང་ཡོད་པ་འདི་ཡིན་ཡང༌། ད་དུང་འགོག་རྐྱེན་མང་པོ་བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། བོད་ནང་ལ་མཚོན་ནའང་རྒྱ་གཞུང་གི་གོ་གནས་མཐོ་བའི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་བུ་ཕྲུག་རྣམས་རྒྱ་ཡིག་རྐྱང་པ་སློབ་སའི་སློབ་གྲྭ་རུ་འཇོག་པ་དང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་དང་སྟོབས་འབྱོར་ཡག་པོ་ཡོད་མཁན་རྣམས་ཀྱིས་བུ་ཕྲུག་རྒྱ་གར་དང་དབྱིན་ཇི་སློབ་གྲྭ་རུ་འཇོག་པ་ལས་བོད་ཡིག་སློབ་སའི་སློབ་གྲྭ་རུ་སྐྱེལ་འདོད་མེད་པ་ཧ་ཅང་མང༌། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ནས་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་དགོས་པའི་བཀའ་སློབ་གནང་མཁན་ཕལ་མོ་ཆེས་གང་བཤད་པ་དེ་བཀའ་སློབ་སྙན་པོ་ཞིག་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་གསུངས་པ་ལས། དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཞིག་མིན་པ་རང་ཉིད་ལ་ཐུག་དུས་ཁ་བཤད་དང་ལག་ལེན་མི་འདྲ་བའི་ཆ་ནས་ཤེས་ཐུབ། དེ་ནི་བོད་ཀྱི་སྐད་ཡིག་ཡར་རྒྱས་སུ་འགྲོ་བའི་འགོག་རྐྱེན་ཆེ་ཤོས་བོད་པ་རང་ངོས་ནས་བཟོས་པའི་དཔེ་མཚོན་ཞིག་ཡིན།

ཕྱི་ཚེས་༡༧ ཉིན་བྷེང་ལོར་དུ་ྋགོང་ས་མཆོག་ཆིབས་བསྒྱུར་གྱིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་དབུ་འབྱེད་གནང་ཡོད་པ་དང༌། མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་འདི་ནི་བོད་ཁྱིམ་གྱིས་གཙོ་འགན་བཞེས་ཏེ་ཨ་སྒོར་ས་ཡ་བཅུ་ཙམ་གྱི་ལས་འཆར་འོག་གསར་སྐྲུན་གནང་བ་ཞིག་ཡིན་ཞིང༌། མཐོ་སློབ་འདིའི་ནང་དུ་སློབ་མ་སུམ་སྟོང་ཙམ་བསྡུ་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་འདུག བཙན་བྱོལ་བོད་པ་རང་ངོས་ནས་མཐོ་སློབ་ཆེན་པོ་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་གསར་སྐྲུན་བྱས་པ་ཐོག་མ་ཡིན་པ་དང༌། མཐོ་སློབ་འདི་ལ་མ་འོངས་པའི་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་རེ་བ་ཆེན་པོ་བཅོལ་དགོས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཞུང་སྒེར་གཉིས་ངོས་ནས་མཐོ་སློབ་འདི་ཉིད་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་གཞོན་སྐྱེས་ཤེས་འཇོན་གཉིས་ལྡན་གྱི་མི་རབས་གསར་པ་ཞིག་སྐྱེད་སྲིང་བྱ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བཟང་པོར་ངོས་འཛིན་གྱིས་གཅེས་སྐྱོང་དང་མཐུན་རྐྱེན་བསྐྲུན་དགོས། མཐོ་སློབ་འདི་ཉིད་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོང་དང་མི་ཡོང་གཙོ་བོ་དགེ་རྒན་དང་དེའི་མཐུན་རྐྱེན། སློབ་ཚན། འཛིན་སྐྱོང་བཅས་ལ་ཐུག་ཡོད།

    ཉེ་བའི་ཆར་བོད་ལྗོངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་ཟེར་བའི་སྟེང་༵༵ཞིང་བྲན་ལ་བཅིངས་འགྲོལ་བཏང་བ་ནི་མི་མང་གི་རྒྱལ་ཁ་ཡིནཀཀཟེར་བའི་འགོ་བརྗོད་འོག་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་སྤེལ་ཡོད་པ་དང༌། རྩོམ་ཡིག་དེའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ནི། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཀའ་རྒྱ་བཏང་བ་ལྟར་ཕྱི་ལོ་༢༠༠༩ ཟླ་༣ ཚེས་༢༨ དེ་ཉིད་བོད་ཀྱི་ཞིང་བྲན་པ་ཁྲི་ཚོ་བརྒྱར་བཅིངས་འགྲོལ་ཐོབ་པའི་དྲན་གསོའི་ཉིན་མོར་གཏན་འཁེལ་བྱས་པར་དགའ་འབོད་ཞུ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཡིན་ཚུལ་དང༌། བོད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་རྙིང་པ་ཆེས་གདུག་རྩུབ་དང་མུན་ནག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ྋགོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་ནི་བོད་མི་རིགས་ལ་གདུག་རྩུབ་ཚད་མེད་གཏོང་མཁན་གྱི་བྱེད་གཏེ་ཡིན་ཚུལ་ཡང་བཀོད་པ་རེད།

བོད་མི་རིགས་ལ་མཚོན་ན་གནའ་བོའི་དུས་སུ་ཆོས་ལ་དད་པ་དང༌། དེས་བསྐྱེད་པའི་སྙིང་རྗེ་དང་དྲང་བདེན་ལས་རྒྱུ་འབྲས་ལ་བརྩི་བའི་གོམས་གཤིས་དེ་བོད་མི་ཕལ་མོ་ཆེར་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱི་ཚོགས་བདེ་འཇགས་སོགས་ལའང་ཕན་ནུས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད། དོན་དངོས་ཐོག་དེ་ནི་བོད་མི་རིགས་ལ་ཡོད་པའི་དམིགས་བསལ་རིན་ཐང་ཅན་གྱི་གོམས་གཤིས་གཅིག་པུ་དེ་རེད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱང་ཆོག ལོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་གཉིས་ཀྱི་ཡར་སྔོན་དང་བསྡུར་ནའང་ད་ལྟའི་དུས་འདིར་སྔར་ཡོད་ཀྱི་གོམས་གཤིས་ཧ་ཅང་ཉམས་ཆགས་སུ་སོང་དང་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང༌། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་རྒྱུན་ལྡན་གོམས་གཤིས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཤིག་ནི། རང་བཞིན་དྲང་པ་དང༌།

    ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཕྱི་ནང་གི་ས་གནས་གང་མང་ཞིག་ནས་ས་གླང་ལོའི་ལོ་སར་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་བཞིན་ཡོད་པ་དང༌། བོད་ནང་གི་དྲ་རྒྱ་ཁག་ཅིག་གི་ནང་དུ་༢༠༠༨ ལོའི་ཕྱི་ཟླ་༤ པའི་ཚེས་ཤར་ཙམ་ནས་ཕྱི་ཟླ་གསུམ་པའི་ནང་བོད་ཡུལ་གང་སར་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་བར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ཡ་ང་བའི་དམར་གསོད་བཏང་བས། ལོ་འདིའི་ནང་དུ་ལོ་སར་གཏོང་མི་འོས་པའི་བསམ་ཚུལ་སྤེལ་མཁན་བྱུང་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་བསམ་ཚུལ་འདོན་མཁན་ཡང་གཅིག་མིན་གཉིས་མིན་དུ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། བཙན་བྱོལ་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྲོད་ཀྱི་ས་གནས་གང་སར་ཟླ་ཤས་སྔོན་ནས་བཟུང་མ་གྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་ལོ་གསར་གཏོང་རྒྱུ་མིན་པ་དང༌། ལོ་སར་ཉིན་དེ་འབྲེལ་གྱི་ལས་འགུལ་ཞིག་ཀྱང་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན་ཚུལ་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ལོ་འདིའི་བོད་ནང་གི་དོན་རྐྱེན་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བོད་མི་ཞིག་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ལོ་སར་དགའ་སྟོན་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་གཏོང་འོས་པ་ཞིག་གཏན་ནས་མིན་པ་དང༌། གཏོང་མཁན་ཡང་ཕལ་ཆེར་ཡོང་གི་མ་རེད།

   ལོ་འདིར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་དུ་ལོ་ན་ཆུང་ཞིང་མི་རིགས་ནག་པོ་ཡིན་པའི་ཨོ་བྷ་མ་འདེམས་ཐོན་བྱུང་བ་དེ། ཨ་རིའི་མི་མང་ཙམ་དུ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་མི་མང་གི་ཁྲོད་ནས་དགའ་བསུ་བྱེད་མཁན་གང་མང་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་དང༌། དེ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཨོ་བྷ་མའི་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་ཐོག་ནས་ཡིན་ནའང༌། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཨ་རིའི་ནང་སྔོན་མ་མི་རིགས་ནག་པོ་དེ་མི་རིགས་དཀར་པོའི་བྲན་གཡོག་ཁོ་ན་ལས་མིའི་གྲས་སུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དང༌། རིམ་པས་འོས་ཤོག་བླུག་ཆོག་པ་བྱུང་ཞིང༌། ད་ལྟའི་ཆར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་དུའང་མི་རིགས་ནག་པོ་ཞིག་སླེབས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས། ཨ་རིའི་ནང་དུ་མང་གཙོ་དང་འདྲ་མཉམ་གྱི་ཚད་གཞི་ཧ་ཅང་མཐོན་པོར་སླེབས་ཡོད་པ་དང༌། ཨ་རིའི་རྒྱལ་ཁོངས་ཀྱི་མི་མང་ཚང་མའི་གཟི་བརྗིད་ཡིན་པ་ལྟ་བུའང་བརྗོད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དོན་དངོས་ཐོག་ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཆུང་འདྲ་མིན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་ཀྱང༌། རྒྱལ་ཁབ་དེ་དག་གི་ནང་ནས་ཨ་རི་ནི་ཚང་མའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་མཁན་ལྟ་བུ་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།

    ཕྱི་ལོ་༡༩༥༩ ལོར་ྋགོང་ས་མཆོག་གིས་དབུས་བོད་རིགས་རྣམས་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་ལོ་འདིར་མི་ལོ་ཧྲིལ་པོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་ཚིགས་ཡིན་པ་དང༌། བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་དུས་དྲན་འདི་ཉིད་སྲུང་བརྩི་བྱེད་ཕྱོགས་ལ་གྲ་སྒྲིག་ལོ་གཅིག་གི་སྔོན་ནས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དུས་དྲན་འདིའི་མིང་ལ་བོད་མི་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་ལོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་ཞེས་འབོད་བཞིན་ཡོད་པ་དང༌། མིང་དེ་ལ་ཕྱོགས་མང་པོ་ནས་བསམ་གཞིགས་བྱས་ན་འདས་པའི་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་དེ་བཙན་བྱོལ་དུ་འབྱོར་ནས་ག་རེ་བྱས་མིན་དང༌། ག་རེ་བྱུང་མིན་དེ་དྲན་གསོ་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་བོད་ས་ཡོངས་རྫོགས་ཤོར་ནས་སམ། བོད་རང་བཙན་ཤོར་ནས་མི་ལོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་དྲན་བྱེད་དགོས་པ་རེད།

     བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བསྟུན་མཁས་དང་གུ་ཡངས་བཟོད་བསྲན་བཅས་ཤུགས་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་ཕྱི་རྒྱལ་དོན་གཅོད་ཁང་ཡོད་ས་མང་ཆེ་བར་རྒྱ་ཡི་སྐད་ཡིག་ཤེས་མཁན་གྱི་ལས་བྱེད་ཆེད་འཛུགས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། གནད་དོན་འདིའི་ཐོག་ནས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་མི་རིགས་ལ་མཐུན་གཤིབས་ཡོང་བ་དང༌། ལྷག་པར་དུ་འབྲེལ་ལམ་འདི་དག་བརྒྱུད་ནས་རིམ་པས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་འབྲེལ་བ་ཡག་ཏུ་གཏོང་རྒྱུའི་ཆེད་དུའང་དམིགས་ཡོད་སྲིད་པ་རེད། དཔེར་ན་ཕྱི་ཟླ་༥ པའི་ནང་རྒྱ་ནག་སི་ཁྲོན་ས་ཁུལ་དུ་ས་ཡོམ་གྱི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་བའི་སྐབས་བཙན་བྱོལ་བོད་གཞུང་གིས་གཙོ་འགན་བཞེས་ནས་སྲི་ཞུ་ལས་བྱེད་པ་ཚང་འཛོམས་ཐོག་བསྔོ་བ་སྨོན་ལམ་འཚོགས་ཡོད་ལ། ཉེ་བའི་ཟླ་ཤས་སྔོན་བོད་ལྗོངས་འདམ་གཞུང་དུ་ས་ཡོམ་བརྒྱབ་ནས་མི་མང་པོ་ཤི་བའི་དོན་རྐྱེན་བྱུང་ནས་བསྔོ་སྨོན་ཞིག་འཚོགས་སྐབས་བོད་གཞུང་གི་མཐོ་རིམ་དཔོན་རིགས་སོགས་ལས་བྱེད་སུ་དང་སུ་ཕེབས་ཡོད་མེད་ཤེས་གསལ་རེད།